Hội chứng Peutz-Jeghers là một bệnh di truyền gen trội trên nhiễm sắc thể thường với nhiều polyp hamartoma trong dạ dày, ruột non và đại tràng cùng với các tổn thương sắc tố da đặc biệt.
Hầu hết các trường hợp (66 đến 94%) xuất hiện là do đột biến dòng tế bào mầm của gen ức chế khối u STK11/LKB1 (serine/threonine kinase 11). Bệnh nhân có tăng nguy cơ đáng kể bị ung thư đường tiêu hóa (GI) và cả ung thư không phải đường tiêu hóa. Ung thư đường tiêu hóa bao gồm ung thư tụy, ung thư dạ dày, ung thư ruột non và ung thư đại tràng. Các ung thư không phải đường tiêu hóa bao gồm ung thư vú, ung thư phổi, ung thư tử cung, ung thư buồng trứng và ung thư tinh hoàn.
Các tổn thương da là những dát hắc tố trên da và niêm mạc, đặc biệt là ở vùng quanh miệng, môi và lợi, bàn tay và bàn chân. Tất cả, trừ các tổn thương ở miệng có xu hướng mờ dần vào tuổi dậy thì. Polyp có thể chảy máu và thường gây tắc ruột hoặc lồng ruột.
© Springer Science+Business Media
© Springer Science+Business Media
Chẩn đoán hội chứng Peutz-Jeghers
Bệnh sử và khám lâm sàng
Sinh thiết polyp u mô thừa (cho thấy các dấu hiệu đặc trưng về mặt mô học)
Xét nghiệm di truyền
Chẩn đoán hội chứng Peutz-Jeghers được gợi ý bằng hình ảnh lâm sàng.
Bệnh nhân có sắc tố quanh miệng hoặc má và/hoặc ≥ 2 polyp u mô thừa đường tiêu hóa hoặc có tiền sử gia đình mắc hội chứng Peutz-Jeghers nên được đánh giá về hội chứng này bao gồm xét nghiệm đột biến STK11 (1).
Tài liệu tham khảo chẩn đoán
1. Syngal S, Brand RE, Church JM, et al; American College of Gastroenterology. ACG clinical guideline: Genetic testing and management of hereditary gastrointestinal cancer syndromes. Am J Gastroenterol. Tháng 2 năm 2015;110(2):223-62; quiz 263 doi: 10.1038/ajg.2014.435
Giám sát ung thư đường tiêu hóa
Giám sát ung thư đường tiêu hóa ở bệnh nhân mắc hội chứng Peutz-Jeghers bao gồm nội soi đại tràng, nội soi đường tiêu hóa trên và nội soi bằng viên nang video bắt đầu từ 8 tuổi, thời điểm giám sát tiếp theo được xác định dựa trên các dấu hiệu. Polyp đại tràng > 1 cm thường được cắt bỏ.
Việc giám sát ung thư vú, ung thư buồng trứng, ung thư nội mạc tử cung và ung thư cổ tử cung cần phải bao gồm việc tự khám vú bắt đầu từ 18 tuổi và sau đó nên bao gồm khám vùng chậu hàng năm, siêu âm vùng chậu hoặc siêu âm qua âm đạo, xét nghiệm Papanicolaou (Pap) và chụp MRI vú và/hoặc chụp quang tuyến vú bắt đầu từ 25 tuổi.
Việc theo dõi ung thư tuyến tụy nên bắt đầu ở độ tuổi 30 và bao gồm chụp cộng hưởng từ mật tụy (MRCP) hoặc siêu âm nội soi.
Việc theo dõi tinh hoàn (để phát hiện khối u tế bào Sertoli) bằng cách khám tinh hoàn cần phải được thực hiện hàng năm từ khi sinh ra cho đến tuổi vị thành niên; nên siêu âm nếu sờ thấy các bất thường hoặc nếu xảy ra tình trạng nữ tính hóa.
Mặc dù bệnh nhân mắc hội chứng Peutz-Jeghers có nguy cơ cao hơn bị ung thư phổi, không có khuyến nghị sàng lọc cụ thể, nhưng nên cân nhắc nếu bệnh nhân hút thuốc.
Những người họ hàng bậc 1 của bệnh nhân nên được đánh giá tổn thương da để tầm soát hội chứng Peutz- Jeghers.
