Viêm khớp có thể là hậu quả của sự lắng đọng các tinh thể trong khớp:
Monosodium urat
Canxi pyrophosphat dihydrat
Canxi phosphat cơ bản (apatit)
Hiếm gặp hơn, những loại khác như tinh thể canxi oxalat
Chẩn đoán chính xác cần phải có xét nghiệm dịch khớp. Kính hiển vi ánh sáng phân cực được sử dụng để xác định cụ thể hầu hết các tinh thể; tinh thể canxi photphat cơ bản có kích thước siêu nhỏ và cần phải nhuộm màu đặc biệt hoặc cần phải có kính hiển vi điện tử. Tinh thể có thể chìm trong tế bào bạch cầu hoặc có thể nằm ngoài tế bào; hoặc là chẩn đoán viêm khớp do tinh thể. Việc tìm thấy các tinh thể không loại trừ khả năng nhiễm khuẩn hoặc các bệnh lý khớp viêm khác xảy ra đồng thời. Có thể sử dụng siêu âm là biện pháp không xâm lấn để xác định tinh thể urat và tinh thể canxi pyrophosphat dihydrat, nhưng không phải tất cả các nhà siêu âm học đều có đủ chuyên môn để đưa ra chẩn đoán này một cách đáng tin cậy. Chụp CT năng lượng kép cũng có thể được sử dụng để phát hiện lắng đọng axit uric hoặc canxi, nhưng không có phương pháp chụp nào có độ nhạy 100%.
Viêm khớp do tinh thể bao gồm:
