Một số nguyên nhân phụ khoa gây đau vùng chậu

Nguyên nhân

Những phát hiện gợi ý

Tiếp cận chẩn đoán*

Đau có tính chu kỳ, liên quan đến kinh nguyệt

Đau bụng kinh nguyên phát

Đau quặn hoặc đau âm ỉ trước vài ngày hoặc vào thời điểm có kinh nguyệt và đôi khi kèm theo đau đầu, buồn nôn, chướng bụng, táo bón, đi ngoài hay đi tiểu thường xuyên

Triệu chứng thường xuất hiện trong 24 giờ đầu nhưng đôi khi tồn tại tới 2-3 ngày sau khi có kinh

Bệnh sử và khám lâm sàng

Siêu âm qua âm đạo để loại trừ các nguyên nhân khác

Lạc nội mạc tử cung

Đau bụng kinh hoặc đau vùng chậu không liên quan đến kinh nguyệt; đau có thể từ nhẹ đến nặng

Bộ ba kinh điển là đau bụng kinh, đau khi giao hợp và vô sinh; đôi khi đại tiện đau đớn

Trong bệnh ở giai đoạn tiến triển, khám vùng chậu với vị trí bất thường ở cổ tử cung hoặc tử cung, các nốt ấn đau ở túi sau, tử cung hoặc phần phụ bất động, hoặc khối u phần phụ cố định (u nội mạc tử cung)

Khám vùng chậu

Sinh thiết qua nội soi ổ bụng (tiêu chuẩn vàng)

Siêu âm qua âm đạo hoặc chụp MRI trước khi nội soi ổ bụng hoặc nếu không thể nội soi ổ bụng (do thiếu cơ sở vật chất hoặc bác sĩ phẫu thuật)

Không thường xuyên, phẫu thuật mở bụng, nội soi đại tràng sigma, hoặc nội soi bàng quang

U lạc nội mạc cơ tử cung

Đau bụng kinh hoặc đau vùng chậu không liên quan đến kinh nguyệt; đau có thể từ nhẹ đến nặng

Siêu âm qua âm đạo

Chụp MRI nếu siêu âm không kết luận được

Bệnh lý sau khi phẫu thuật cắt tử cung

Đau thần kinh trung ương

Khởi phát đột ngột cơn đau dữ dội, đau buốt kéo dài 1–2 ngày giữa chu kỳ (trong thời kỳ rụng trứng)

Đôi khi ra máu âm đạo lấm tấm nhẹ

Bệnh sử và khám lâm sàng

Siêu âm qua âm đạo để loại trừ các nguyên nhân khác

Đau liên tục hoặc không liên tục, không liên quan đến kinh nguyệt

Khối ở phần phụ (khối u lành tính hoặc ác tính hoặc loại khối khác)

Đau âm ỉ dai dẳng một bên

Có thể sờ thấy khối u ở vùng chậu

Siêu âm qua âm đạo

Các kiểm tra bổ sung như chất chỉ điểm khối u hoặc chụp CT hoặc chụp MRI bụng và vùng chậu, nếu cần

Nang buồng trứng bị vỡ

Cơn đau vùng chậu khởi phát cấp tính, nặng nhất lúc khởi phát và thường giảm dần sau vài giờ, có thể liên quan đến quan hệ tình dục.

Liên quan đến ra máu âm đạo, buồn nôn, nôn hoặc các dấu hiệu phúc mạc

Siêu âm qua âm đạo

Công thức máu (nếu nghi ngờ chảy máu đáng kể)

Xoắn phần phụ

Khởi phát đau đột ngột, dữ dội, một bên, đôi khi đau nhói lên (do xoắn không liên tục)

Thường kèm với buồn nôn, nôn ói, các dấu hiệu của phản ứng phúc mạc, và di động cổ tử cung cảm giác căng đau

Thường buồng trứng to > 5 cm do khối u hoặc do kích thích buồng trứng

Siêu âm qua âm đạo có nghiên cứu dòng chảy Doppler màu

Nội soi ổ bụng

Bệnh viêm vùng chậu

Khởi phát đau vùng chậu dần dần; đôi khi đau khi giao hợp

Đôi khi sốt

Đau khi cử động cổ tử cung, ấn đau ở tử cung và phần phụ và khí hư nhầy mủ ở cổ tử cung

Hiếm khi có khối u phần phụ (áp xe vòi-buồng trứng)

Khám vùng chậu

Xét nghiệm tìm bệnh lậu và chlamydia, công thức máu và phân tích nước tiểu hoặc nuôi cấy nước tiểu

Siêu âm qua âm đạo

Thoái hoá cấp của u xơ tử cung

Đau khởi phát đột ngột từ vừa đến nặng

Đôi khi ra máu âm đạo

Phổ biến nhất trong 12 tuần đầu của thai kỳ hoặc sau khi sinh hay sau khi chấm dứt thai kỳ

Siêu âm qua âm đạo

Nếu chẩn đoán không rõ ràng, chụp MRI

Dính vùng chậu

Đau vùng chậu khởi phát dần dần (thường trở thành mạn tính) hoặc giao hợp đau ở bệnh nhân có tiền sử phẫu thuật vùng bụng hoặc nhiễm trùng vùng chậu

Hiếm khi buồn nôn và nôn (nếu tắc ruột non)

Nội soi ổ bụng, đôi khi phẫu thuật mở bụng

Đau cơ mạc ở vùng chậu

Đau mạn tính hoặc tái phát ở một hoặc nhiều đường sinh dục (âm hộ, âm đạo) hoặc các cấu trúc vùng chậu khác (bụng, trực tràng, mông, hông, bụng)

Khám thực thể kèm theo đánh giá các điểm kích hoạt và dấu hiệu Carnett

Liên quan tới mang thai

Có thai ngoài tử cung

Đau vùng chậu và ra máu âm đạo trong giai đoạn đầu của thai kỳ

Khối ở phần phụ có hoặc không có ấn đau

Nếu vỡ xảy ra, khởi phát đột ngột cơn đau cục bộ, dữ dội, nhói, thường kèm theo ra máu âm đạo và đau bụng cấp tính, có hoặc không có huyết động không ổn định.

Thử thai, định lượng tuần tự beta-hCG

Siêu âm qua âm đạo

Đôi khi phải nội soi ổ bụng hoặc phẫu thuật mở bụng để kiểm tra

* Mang thai nên được loại trừ ở tất cả bệnh nhân trong độ tuổi sinh sản bất kể tiền sử kinh nguyệt hoặc tiền sử quan hệ tình dục.

Beta -hCG =beta tiểu đơn vị của gonadotropin ở người; CBC = công thức máu.

Trong các chủ đề này