Hội Chứng Serotonin

Trong hầu hết các trường hợp, hội chứng serotonin biểu hiện trong vòng 24 giờ, và thường là trong vòng 6 giờ, sau khi thay đổi liều hoặc bắt đầu dùng thuốc. Biểu hiện có thể phạm vi rộng rãi trong mức độ nghiêm trọng. Chúng có thể được phân thành các loại sau:

• Thay đổi trạng thái tâm thần: Lo lắng, kích động và bồn chồn, dễ giật mình, mê sảng

• Chứng tăng phản ứng thần kinh tự chủ: Nhịp tim nhanh, tăng huyết áp, tăng thân nhiệt, chứng rò rỉ, run, nôn ói, tiêu chảy

• Neuromuscular hyperactivity: Nhồi máu cơ, cơ, tăng trương lực cơ, nhuyễn thể, tăng phản ứng, clonus (bao gồm clonus mắt)

Sự hiếu động thái quá cơ và thần kinh có thể rõ ràng ở mức thấp hơn các chi trên.

Các triệu chứng thường hết trong vòng 24 giờ, nhưng các triệu chứng có thể kéo dài hơn sau khi sử dụng thuốc có thời gian bán hủy dài hoặc chất chuyển hóa có hoạt tính (ví dụ: thuốc ức chế monoamine oxidase, thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc).

• Chủ yếu là bệnh sử và khám thực thể

Chẩn đoán hội chứng serotonin là lâm sàng. Nhiều tiêu chí rõ ràng đã được đề xuất.

Tiêu chuẩn Hunter hiện hay dùng vì dễ sử dụng và độ chính xác cao (độ nhạy gần 85% và độ đặc hiệu > 95% so với chẩn đoán của chuyên gia độc chất học) (1, 2). Tiêu chuẩn này đòi hỏi bệnh nhân phải dùng thuốc serotonergic và có một trong những triệu chứng sau:

• Giật rung tự phát

• Run và tăng phản xạ

• Co giật mắt hoặc co giật do kích thích, cùng với kích động hoặc đổ mồ hôi, hoặc tăng trương lực cơ và nhiệt độ > 38° C

Nhiễm trùng toàn thân, các hội chứng cai nghiện ma túy hoặc rượu và độc tính gây ra bởi các thuốc gây giao cảm hoặc kháng cholinergic cũng nên được xem xét trong chẩn đoán phân biệt. Sự khác biệt của hội chứng serotonin từ Hội chứng ác tính thần kinh có thể là khó khăn bởi vì các triệu chứng (ví dụ như độ cứng cơ, chứng tăng thân nhiệt, sự hiếu động tự chủ, tình trạng tinh thần thay đổi) trùng lặp. Các dấu hiệu của hội chứng serotonin bao gồm việc sử dụng thuốc serotonergic, khởi phát nhanh (ví dụ: trong vòng 24 giờ) và phản xạ tăng cao, trái ngược với phản ứng phản xạ thường giảm trong hội chứng ác tính do thuốc an thần kinh (2).

Không có xét nghiệm khẳng định, nhưng bệnh nhân cần phải xét nghiệm để loại trừ các rối loạn khác (ví dụ, xét nghiệm dịch não tủy cho nhiễm trùng thần kinh trung ương có thể, xét nghiệm nước tiểu cho thuốc lạm dụng). Ngoài ra, một số xét nghiệm (ví dụ: điện giải huyết thanh, số lượng tiểu cầu, xét nghiệm chức năng thận, creatine kinase, bảng xét nghiệm đông máu, myoglobin nước tiểu) có thể cần thiết để xác định các biến chứng trong hội chứng serotonin nặng.

• Ngừng thuốc serotonergic

• Các biện pháp hỗ trợ

• Đôi khi cyproheptadine

Khi hội chứng serotonin được công nhận và điều trị kịp thời, dự đoán thường là tốt (1).

Tất cả các loại thuốc serotonin đều phải ngừng sử dụng. Các triệu chứng nhẹ thường được giải toả bằng thuốc benzodiazepine, với đáp ưng xuất hiện trong 24 đến 72 giờ. Dexmedetomidine có thể được cân nhắc dngf trong những trường hợp kháng trị. Cơ chế của thuốc này như cơ chế của một loại thuốc chủ vận alpha-2 có thể điều trị bệnh lý nền của tình trạng dư thừa serotonin, và có tác dụng như một thuốc an thần (2, 3). Nếu triệu chứng giải quyết nhanh hơn, bệnh nhân nên được theo dõi trong ít nhất vài giờ. Tuy nhiên, hầu hết bệnh nhân đều cần phải nhập viện để thử nghiệm thêm, điều trị và theo dõi.

Trong trường hợp nghiêm trọng, cần phải nhập viện vào khoa hồi sức tích cực. Chứng tăng thân nhiệt được điều trị bằng cách làm lạnh (xem Say nóng: Điều trị). Có thể cần phải phong tỏa thần kinh cơ và thần kinh phù hợp, gây tê cơ và các biện pháp hỗ trợ khác. Điều trị bằng thuốc cho các bất thường về thần kinh thực vật (ví dụ: tăng huyết áp, nhịp tim nhanh) nên sử dụng thuốc có tác dụng ngắn hơn (ví dụ: nitroprusside, esmolol) vì tác dụng của thần kinh thực vật có thể thay đổi nhanh chóng.

Nếu các triệu chứng vẫn tiếp diễn mặc dù đã áp dụng các biện pháp hỗ trợ, thuốc đối kháng serotonin cyproheptadine có thể được dùng theo đường uống hoặc sau khi nghiền nát, qua ống thông dạ dày, nhưng bằng chứng về phương pháp điều trị này còn hạn chế (4, 5).

Nên tham khảo ý kiến của chuyên gia về chất độc và có thể thực hiện tại Hoa Kỳ bằng cách gọi đến Trung tâm Chống độc Hoa Kỳ (1-800-222-1222). Cũng có thể nhận trợ giúp từ chuyên gia thông qua công cụ trực tuyến tại PoisonHelp.org.