Rối loạn hoang tưởng

Rối loạn hoang tưởng có thể phát sinh từ một rối loạn nhân cách paranoid có từ trước. Với những người như vậy, sự mất lòng tin và sự nghi ngờ đối với người khác và động cơ của họ bắt đầu từ giai đoạn sớm của tuổi trưởng thành và kéo dài suốt cuộc đời.

Các triệu chứng sớm có thể bao gồm cảm giác bị lợi dụng, bận tâm tới lòng trung thành hoặc sự đáng tin cậy của bạn bè, xu hướng đọc những ý nghĩa mang tính đe dọa trong những nhận xét hay sự kiện ôn hòa, những mối thù hằn liên tục, và sự sẵn sàng đáp lại những sự coi thường đã được cảm nhận thấy.

Một số dưới nhóm của rối loạn hoang tưởng được công nhận:

• Hoang tưởng được yêu: Bệnh nhân tin rằng người khác đang yêu họ. Nỗ lực liên lạc với đối tượng của hoang tưởng thông qua các cuộc điện thoại, thư, giám sát hoặc rình rập là thường gặp. Những người có dưới nhóm này có thể có xung đột với luật pháp liên quan đến hành vi này.

• Hoang tưởng tự cao: Bệnh nhân tin rằng họ có một tài năng tuyệt vời hoặc đã thực hiện được một khám phá quan trọng.

• Hoang tưởng ghen tuông: Bệnh nhân tin rằng bạn đời hoặc người yêu của họ không chung thủy. Niềm tin này dựa trên các suy luận không đúng được hỗ trợ bởi các bằng chứng không rõ ràng. Họ có thể dùng đến sự hành hung về thể chất.

• Hoang tưởng bị truy hại: Bệnh nhân tin rằng họ đang bị âm mưu chống lại, do thám, nói xấu, hoặc bị quấy rối. Họ có thể liên tục tìm cách để có được sự công bằng thông qua thỉnh cầu lên các tòa án và các cơ quan chính phủ khác và có thể sử dụng bạo lực để trả đũa cho sự truy hại tưởng tượng.

• Hoang tưởng cơ thể: Hoang tưởng liên quan đến một chức năng cơ thể; ví dụ, bệnh nhân tin rằng họ bị dị hình, có mùi, hoặc nhiễm ký sinh trùng.

Hành vi của bệnh nhân không thực sự kỳ dị hay kỳ quặc, và ngoài những hậu quả có thể có do hoang tưởng của họ (ví dụ như cách ly xã hội hoặc kỳ thị, khó khăn về hôn nhân hoặc công việc) thì chức năng của bệnh nhân không bị suy giảm đáng kể.

• Đánh giá lâm sàng

Chẩn đoán phụ thuộc phần lớn vào việc đánh giá lâm sàng, thu thập được một bệnh sử toàn diện, và loại trừ các điều kiện đặc hiệu khác có liên quan đến hoang tưởng (ví dụ lạm dụng chất, bệnh Alzheimer, động kinh, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, mê sảng , rối loạn trong phổ phân liệt khác).

Đánh giá mức độ nguy hiểm, đặc biệt là mức độ mà bệnh nhân sẵn sàng hành động theo hoang tưởng của họ, là rất quan trọng.

Rối loạn hoang tưởng thường không dẫn đến sự suy giảm nghiêm trọng hoặc thay đổi nhân cách, nhưng các mối quan tâm có tính hoang tưởng có thể tiến triển từ từ. Hầu hết bệnh nhân có thể vẫn làm việc miễn là công việc của họ không liên quan đến những điều hoang tưởng.

• Thiết lập mối quan hệ bác sĩ và bệnh nhân một cách hiệu quả

• Quản lý các biến chứng

• Đôi khi là các thuốc chống loạn thần

Điều trị nhằm mục đích thiết lập mối quan hệ có hiệu quả giữa bác sĩ-bệnh nhân và để quản lý các biến chứng. Thiếu thấu cảm sâu sắc là một thách thức đối với việc điều trị.

Nếu bệnh nhân được đánh giá là nguy hiểm, việc nằm viện có thể phải tính đến.

Không có đủ dữ liệu để hỗ trợ việc sử dụng bất kỳ loại thuốc đặc biệt nào, mặc dù các thuốc chống loạn thần đôi khi làm giảm các triệu chứng.

Mục tiêu điều trị lâu dài là chuyển vùng quan tâm chính của bệnh nhân từ sự chỗ hoang tưởng tới một khu vực có tính xây dựng và tạo được sự hài lòng hơn tuy là khó khăn nhưng hợp lý.