Hạ cam

TheoSheldon R. Morris, MD, MPH, University of California San Diego
Xem xét bởiChristina A. Muzny, MD, MSPH, Division of Infectious Diseases, University of Alabama at Birmingham
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa đã sửa đổi Thg 8 2025
v1023622_vi

hạ cam là nhiễm trùng vùng da sinh dục hoặc màng nhầy do Haemophilus ducreyi và đặc trưng bởi sẹo lồi, loét đau, và sưng các hạch bạch huyết bẹn để dẫn đến sự mưng mủ. Chẩn đoán thường dựa trên bệnh sử và khám thực thể vì việc nuôi cấy vi khuẩn này rất khó khăn. Điều trị bằng macrolide (azithromycin hoặc erythromycin), ceftriaxone, hoặc ciprofloxacin.

(Xem thêm Tổng quan các bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục.)

Haemophilus ducreyi là một loại trực khuẩn gram âm ngắn, mảnh khảnh, có đầu tròn.

Bệnh hạ cam là một bệnh nhiễm trùng lây truyền qua đường tình dục (STI) hiếm gặp ở Hoa Kỳ và các quốc gia có nhiều nguồn lực khác, chủ yếu xảy ra dưới dạng dịch bệnh cục bộ, không thường xuyên.

Tuy nhiên, bệnh hạ cam là nguyên nhân phổ biến gây loét sinh dục ở những khu vực có nguồn lực hạn chế ở Châu Á, Châu Phi và Caribe.

Giống như các STI khác gây loét sinh dục, hạ cam làm tăng nguy cơ lây truyền HIV.

H. ducreyi cũng có thể gây loét da không phải ở bộ phận sinh dục (1).

Tài liệu tham khảo chung

  1. 1. Mitjà O, Lukehart SA, Pokowas G, et al: Haemophilus ducreyi as a cause of skin ulcers in children from a yaws-endemic area of Papua New Guinea: A prospective cohort study. Lancet Glob Health 2:e235–41, 2014. doi: 10.1016/S2214-109X(14)70019-1

Các triệu chứng và dấu hiệu của bệnh hạ cam

Sau thời gian ủ bệnh từ 3 ngày đến 7 ngày, các nốt sẩn nhỏ, đau xuất hiện trên da hoặc niêm mạc bộ phận sinh dục và nhanh chóng vỡ ra thành các vết loét nông, mềm, đau có các cạnh lởm chởm, lõm (tức là có mô nhô ra) và viền ban đỏ. Loét thay đổi kích thước và thường kết hợp. Sự xói mòn sâu thỉnh thoảng dẫn đến việc phá huỷ mô.

Các hạch bẹn tạo thành mụt hạch. Mụt hạch là một nhóm hạch bạch huyết khu vực to và ấn đau, đôi khi dính lại với nhau, lỏng lẻo hoặc mưng mủ, trong một số trường hợp tạo thành áp xe. Da trên áp xe có thể trở nên đỏ và sáng bóng và có thể vỡ ra thành lỗ rò. Nhiễm trùng có thể lây lan sang các vùng da khác, dẫn đến các thương tổn mới.

Hẹp bao quy đầu, hẹp niệu đạo, và lỗ rò niệu đạo có thể là kết quả của bệnh hạ cam.

Chẩn đoán bệnh hạ cam

  • Bệnh sử và khám lâm sàng

  • Đôi khi xét nghiệm nuôi cấy hoặc khuếch đại axit nucleic (NAAT)

Nghi ngờ bệnh hạ cam ở những bệnh nhân có vết loét sinh dục hoặc mụt hạch không rõ nguyên nhân và đang hoặc đã từng ở vùng lưu hành bệnh. Loét sinh dục do các nguyên nhân khác (xem bảng Phân biệt các tổn thương sinh dục lây truyền qua đường tình dục phổ biến) có thể giống với bệnh hạ cam.

Chẩn đoán thường chỉ dựa trên các dấu hiệu lâm sàng vì nuôi cấy vi khuẩn rất khó và việc xác định bằng kính hiển vi bị nhầm lẫn bởi hệ vi khuẩn hỗn hợp trong vết loét.

Nếu có sẵn, một mẫu mủ từ bạch hạch hoặc dịch từ mép của một vết loét nên được gửi đến một phòng thí nghiệm để xác định H. ducreyi. Xét nghiệm NAAT có sẵn trên thị trường ở một số quốc gia và có độ nhạy cao (> 98%) đối với H. ducreyi (1, 2). Nuôi cấy ít nhạy cảm hơn (< 80%).

Cần thực hiện xét nghiệm huyết thanh học tìm giang mai, HIV và herpes NAAT hoặc nuôi cấy để loại trừ các nguyên nhân khác gây loét sinh dục. Tuy nhiên, việc giải thích kết quả xét nghiệm phức tạp do thực tế loét sinh dục do các tình trạng khác có thể đồng nhiễm H. ducreyi.

Tài liệu tham khảo chẩn đoán

  1. 1. Orle KA, Gates CA, Martin DH, Body BA, Weiss JB. Simultaneous PCR detection of Haemophilus ducreyi, Treponema pallidum, and herpes simplex virus types 1 and 2 from genital ulcers. J Clin Microbiol. 1996;34(1):49-54. doi:10.1128/jcm.34.1.49-54.1996

  2. 2. Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, et al. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep. 2021;70(4):1-187. Xuất bản ngày 23 tháng 7 năm 2021. doi:10.15585/mmwr.rr7004a1. Erratum: Vol. 70, No. RR-4. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2023;72(4):107-108. Xuất bản ngày 27 tháng 1 năm 2023. doi:10.15585/mmwr.mm7204a5

Điều trị bệnh hạ cam

  • Thuốc kháng sinh

Điều trị bệnh hạ cam nên được bắt đầu ngay, mà không cần chờ đợi kết quả xét nghiệm. Một trong những mục sau đây được khuyến nghị (1):

  • Một liều duy nhất azithromycin 1 g uống hoặc ceftriaxone 250 mg tiêm bắp

  • Erythromycin 500 mg đường uống x 3 lần/ngày trong 7 ngày

  • Ciprofloxacin 500 mg uống 2 lần/ngày trong 3 ngày

Bệnh nhân được điều trị vì các nguyên nhân khác gây ra các vết loét sinh dục cần phải được dùng thuốc kháng sinh cũng điều trị bệnh hạ cam nếu nghi ngờ mắc bệnh hạ cam và không thể thực hiện xét nghiệm trong phòng thí nghiệm.

Điều trị bệnh nhân đồng nhiễm HIV, đặc biệt với các phác đồ liều đơn, có thể không có hiệu quả. Ở những bệnh nhân này, loét có thể cần đến 2 tuần để hồi phục, và hạch lympho có thể giải quyết chậm hơn.

Ngoài việc hút dịch để xét nghiệm chẩn đoán, mụt hạch có thể được chích rạch để làm giảm triệu chứng nếu bệnh nhân cũng được dùng thuốc kháng sinh hiệu quả.

Đối tác tình dục nên được kiểm tra và điều trị nếu họ có quan hệ tình dục với bệnh nhân trong 10 ngày trước khi các triệu chứng của bệnh nhân bắt đầu.

Để theo dõi, bệnh nhân mắc bệnh hạ cam cần phải xét nghiệm huyết thanh tìm giang mai và HIV 3 tháng sau khi được chẩn đoán mắc bệnh hạ cam.

Tài liệu tham khảo về điều trị

  1. 1. Workowski KA, Bachmann LH, Chan PA, et al. Sexually Transmitted Infections Treatment Guidelines, 2021. MMWR Recomm Rep. 2021;70(4):1-187. Xuất bản ngày 23 tháng 7 năm 2021. doi:10.15585/mmwr.rr7004a1. Erratum: Vol. 70, No. RR-4. MMWR Morb Mortal Wkly Rep. 2023;72(4):107-108. Xuất bản ngày 27 tháng 1 năm 2023. doi:10.15585/mmwr.mm7204a5

quizzes_lightbulb_red
Test your KnowledgeTake a Quiz!