Rối loạn tâm thần do một bệnh lý khác

TheoMatcheri S. Keshavan, MD, Harvard Medical School
Xem xét bởiMark Zimmerman, MD, South County Psychiatry
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa đã sửa đổi Thg 7 2025
v8914110_vi

Rối loạn loạn thần do tình trạng bệnh lý khác được đặc trưng bởi ảo giác hoặc hoang tưởng do một rối loạn bệnh lý nói chung gây ra.

Loạn thần đề cập đến các triệu chứng như hoang tưởng, ảo giác, tư duy và ngôn ngữ thiếu tổ chức, hành vi vận động kỳ dị và không thích hợp (bao gồm căng trương lực) cho thấy sự mất liên hệ với thực tại.

Chẩn đoán này áp dụng khi bệnh loạn thần là do ảnh hưởng sinh lý của một tình trạng bệnh lý nói chung. Ví dụ như hành vi loạn thần hoặc ảo giác khứu giác đôi khi liên quan đến động kinh thùy thái dương và hội chứng mất nhận biết đối bên đôi khi gây ra do tổn thương thùy đỉnh.

Các bệnh nội khoa nói chung có thể gây ra chứng loạn thần bao gồm khối u hệ thần kinh trung ương và các tổn thương chiếm chỗ khác, nhiễm trùng, đột quỵ, chứng đau nửa đầu và nhiều bệnh nội tiết khác, cũng như các bệnh thần kinh tự miễn, bệnh thần kinh do chuyển hóa, bệnh thần kinh do dinh dưỡng và bệnh thần kinh do thoái hóa (1 ).

Chẩn đoán không được sử dụng nếu bệnh nhân có phản ứng trung gian về mặt tâm lý với bệnh lý (ví dụ: rối loạn tâm thần trong đơn vị chăm sóc đặc biệt [ICU]), rối loạn tâm thần do tác dụng của thuốc hoặc cai thuốc, hoặc mê sảng do tình trạng bệnh lý (2).

Điều cần thiết là phải thiết lập mối quan hệ về mặt thời gian giữa tình trạng bệnh lý chung và rối loạn loạn thần (tức là các tình trạng này bắt đầu và kết thúc cùng lúc).

Điều trị tình trạng bệnh lý nội khoa nói chung thường làm giảm mức độ nặng của các triệu chứng loạn thần, nhưng một số bệnh nhân cũng cần điều trị đặc hiệu cho các triệu chứng loạn thần.

Tài liệu tham khảo

  1. 1. Keshavan MS, Kaneko Y. Secondary psychoses: an update. World Psychiatry. Tháng 2 năm 2013;12(1):4-15. doi: 10.1002/wps.20001

  2. 2. American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition Text Revision, DSM-5-TR (DSM-5-TR). American Psychiatric Association Publishing, Washington, DC, 2022, 132-135.

quizzes_lightbulb_red
Test your KnowledgeTake a Quiz!