Thoát vị qua khe hành là tình trạng dạ dày trượt lên qua lỗ cơ hoành. Hầu hết thoát vị không có triệu chứng, nhưng tỷ lệ trào ngược axit tăng lên có thể dẫn đến các triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày thực quản. Chẩn đoán bằng chụp X-quang thực quản nuốt bari. Việc điều trị hướng vào các triệu chứng của bệnh trào ngược dạ dày thực quản nếu có.
(Xem thêm Tổng quan các tình trạng bất thường ở thực quản và các vấn đề về nuốt.)
Căn nguyên của thoát vị qua khe hoành
Nguyên nhân gây thoát vị qua khe hoành thường không xác định, nhưng thoát vị qua khe hoành được cho là mắc phải do kéo giãn đầu bám của cân giữa thực quản và cơ hoành khe hoành (lỗ thông của thực quản đi qua cơ hoành).
Sinh lý bệnh của thoát vị qua khe hoành
Có 2 thể chính của thoát vị qua khe hoành:
Thoát vị qua khe hoành thể trượt (phổ biến nhất): Chỗ nối giữa dạ dày thực quản và một phần của dạ dày nằm phía trên cơ hoành.
Thoát vị que khe hoành thể cạnh thực quản: Chỗ nối giữa dạ dày thực quản nằm ở vị trí bình thường, nhưng một phần dạ dày nằm sát với thực quản trong khe hoành.
Thoát vị cũng có thể xảy ra ở các phần khác của cơ hoành ( xem Thoát vị hoành).
Tìm hiểu về thoát vị qua khe hoành
Thoát vị qua khe hoành là một khối lồi bất thường của một phần dạ dày đi qua cơ hoành. |
Thoát vị qua khe hoành thể trượt phổ biến và là phát hiện ngẫu nhiên trên phim chụp X-quang ở > 40% dân số; vì vậy, mối liên hệ giữa thoát vị với các triệu chứng là không rõ ràng. Mặc dù hầu hết bệnh nhân bị trào ngược dạ dày thực quản (GERD) đều bị thoát vị qua khe hoành ở một mức độ nào đó, < 50% bệnh nhân thoát vị qua khe hoành bị GERD.
Các triệu chứng và dấu hiệu của thoát vị qua khe hoành
Hầu hết các bệnh nhân bị thoát vị qua khe hành thể trượt đều không có triệu chứng, nhưng đau ngực và các triệu chứng khác của trào ngược có thể xuất hiện. Thoát vị qua khe hoành thể cạnh thực quản thường không có triệu chứng nhưng không giống như thoát vị qua khe hành thể trượt, thể thoát vị này có thể bị kẹt và nghẹt. Xuất huyết tiêu hóa ẩn hoặc ồ ạt có thể hiếm khi xảy ra với một trong hai thể.
Chẩn đoán thoát vị qua khe hoành
Chụp X-quang thực quản nuốt bari
Đôi khi nội soi đường tiêu hóa trên
Thoát vị qua khe hoành lớn thường được phát hiện ngẫu nhiên trên phim chụp X-quang ngực. Các thoát vị nhỏ hơn có thể được chẩn đoán bằng chụp X-quang thực quản nuốt bari.
Thoát vị cũng có thể được phát hiện bằng nội soi đường tiêu hóa trên.
Điều trị thoát vị qua khe hoành
Đôi khi cần phải phẫu thuật
Đôi khi sử dụng thuốc ức chế bơm proton
Thoát vị qua khe hoành thể trượt không có triệu chứng không cần điều trị đặc hiệu. Đối với những bệnh nhân có GERD kèm theo, nên cân nhắc điều trị bằng thuốc ức chế bơm proton.
Đối với thoát vị cạnh thực quản, việc phục hồi cần được xem xét vì có nguy cơ bị nghẹt.