Liệt vận nhãn trong nhân

Khi nhìn ngang, bó dọc giữa (MLF) ở mỗi bên của thân não cho phép một mắt liếc ngoài để phối hợp với sự liếc ngoài mắt còn lại. Bó dọc giữa kết nối các cấu trúc sau:

• Nhân dây thần kinh sọ não thứ sáu (điều khiển cơ thẳng bên, chịu trách nhiệm cho động tác mở mắt)

• Trung tâm nhìn ngang (giữa cầu não)

• Nhân dây thần kinh sọ não thứ ba đối diện (điều khiển cơ thẳng trong, chịu trách nhiệm cho động tác nhắm mắt)

MLF cũng kết nối các nhân tiền đình với các nhân dây thần kinh sọ não thứ ba và thứ tư.

Bệnh yếu cơ vận nhãn gian nhân là kết quả tổn thương bó dọc giữa:

• Ở người trẻ tuổi, thường do bệnh đa xơ cứng và thường là cả hai bên

• Ở người cao tuổi, thường do đột quỵ và xảy ra ở một bên

Hiếm khi, nguyên nhân là dị tật Arnold-Chiari, giang mai thần kinh, bệnh Lyme, khối u, chấn thương sọ não, bệnh lý dinh dưỡng (ví dụ bệnh não Wernicke, thiếu máu ác tính) hoặc ngộ độc thuốc (ví dụ với thuốc chống trầm cảm, các phenothiazine hoặc thuốc phiện).

Nếu tổn thương ở MLF chặn tín hiệu từ trung tâm nhìn ngang đến dây thần kinh sọ thứ ba, mắt ở phía bị ảnh hưởng không thể nhắm (hoặc nhắm mắt yếu) qua đường giữa. Các mắt bị ảnh hưởng vẫn hội tụ bình thường bởi vì sự hội tụ không đòi hỏi tín hiệu từ trung tâm nhìn ngang. Dấu hiệu này phân biệt liệt vận nhãn liên nhân với liệt dây thần kinh sọ não thứ ba, tình trạng này làm suy yếu khả năng khép vào trong khi hội tụ (liệt dây thần kinh sọ não thứ ba cũng khác vì nó gây hạn chế chuyển động mắt theo chiều dọc, sụp mi và bất thường đồng tử).

Khi quan sát theo chiều ngang sang phía đối diện với mắt bị ảnh hưởng, hình ảnh được di chuyển theo chiều ngang, gây ra chứng nhìn đôi; rung giật nhãn cầu thường xuất hiện tại mắt đang liếc ra ngoài. Đôi khi rung giật nhãn cầu cả hai mắt xảy ra khi nhìn lên trên.

Điều trị liệt vận nhãn trong nhân thường trực tiếp dựa vào các bệnh lý căn nguyên.