Sẹo lồi là sự phát triển quá mức các mô nguyên bào sợi phát sinh trong vùng chấn thương (ví dụ, vết xước, vết sẹo phẫu thuật, mụn trứng cá thân mình) hoặc đôi khi do tự phát.
Sẹo lồi thường gặp hơn ở những bệnh nhân có làn da sẫm màu. Sẹo lồi có nhiều khả năng xuất hiện ở những người có cơ địa dễ mắc bệnh, sau chấn thương hoặc viêm da (bao gồm cả sau phẫu thuật và bỏng), đặc biệt là ở những vùng dễ bị sẹo lồi (1). Những vùng này bao gồm dái tai, vai, phần trên cánh tay và phần trước ngực. Sẹo lồi được coi là khác biệt với sẹo phì đại vì mô sẹo lồi phát triển vượt ra ngoài ranh giới của vết thương hoặc chấn thương trong khi mô sẹo phì đại thì không. Sẹo lồi cũng có thể xuất hiện tự phát. Sẹo có thể nhô lên cao tới 0,5 cm hoặc hơn so với lớp biểu bì.
Sẹo lồi có điểm đặc trưng về mặt bệnh học là lắng đọng quá mức collagen và chất nền ngoại bào. Sẹo lồi bóng, cứng, mịn, thường hình trứng nhưng đôi khi bị co lại hoặc có gân, và hơi hồng hoặc tăng sắc tố. Sẹo có thể kết hợp với ngứa và đau. Sẹo lồi lan rộng có thể gây suy giảm đáng kể về mặt thẩm mỹ và chức năng.
Bức ảnh này cho thấy sẹo lồi trên tai và vùng râu sau khi có các vết thương do chó cắn.
Bức ảnh này cho thấy sẹo lồi trên tai và vùng râu sau khi có các vết thương do chó cắn.
© Springer Science+Business Media
Sẹo lồi là mô phì đại phát triển ở vùng bị thương tổn hoặc tự phát; sẹo lồi bóng, mịn, thường có hình vòm và hơi hồng hoặc tăng sắc tố.
Sẹo lồi là mô phì đại phát triển ở vùng bị thương tổn hoặc tự phát; sẹo lồi bóng, mịn, thường có hình vòm và hơi hồng h
Ảnh do bác sĩ Thomas Habif cung cấp
Khác với sẹo phì đại, sẹo lồi vượt ra ngoài ranh giới của vết thương ban đầu xâm lấn vào da bình thường. Bệnh nhân có nhiều sẹo phì đại lớn ở thành bụng trước, sau phẫu thuật trong ổ bụng.
Khác với sẹo phì đại, sẹo lồi vượt ra ngoài ranh giới của vết thương ban đầu xâm lấn vào da bình thường. Bệnh nhân có n
© Springer Science+Business Media
Tài liệu tham khảo
1. Limandjaja GC, Niessen FB, Scheper RJ, Gibbs S. The Keloid Disorder: Heterogeneity, Histopathology, Mechanisms and Models. Front Cell Dev Biol. 2020;8:360. Xuất bản ngày 26 tháng 5 năm 2020. doi:10.3389/fcell.2020.00360
Chẩn đoán sẹo lồi
Chỉ tiền sử và khám thực thể
Chẩn đoán sẹo lồi dựa vào lâm sàng; tiền sử chấn thương da cùng với sự xuất hiện của các tổn thương phì đại đặc trưng và thường tăng sắc tố ở những người có làn da sẫm màu có thể nghi ngờ sẹo lồi.
Điều trị sẹo lồi
Có thể tiêm glucocorticoid, cắt bỏ, đắp gel và/hoặc thuốc điều biến miễn dịch
Điều trị sẹo lồi thường không hiệu quả và dễ tái phát.
Tiêm glucocorticoid hàng tháng (ví dụ: triamcinolone acetonide) vào tổn thương đôi khi có thể làm phẳng sẹo lồi.
Phẫu thuật cắt bỏ hoặc cắt bằng tia laser có thể loại bỏ một phần thương tổn, nhưng nguy cơ là thương tổn đó tái phát lớn hơn trước (1). Việc cắt bỏ sẽ thành công hơn nếu được thực hiện trước và sau một loạt lần tiêm glucocorticoid vào trong tổn thương. Tấm gel (đắp băng mềm, bán thấm làm từ polyme polymethylsiloxane liên kết ngang hoặc silicone) hoặc quần áo bó sát là các liệu pháp hỗ trợ khác để ngăn ngừa tái phát.
Thuốc điều biến miễn dịch (ví dụ: imiquimod bôi ngoài da) đã được sử dụng để ngăn ngừa sự phát triển hoặc tái phát của sẹo lồi.
Tài liệu tham khảo về điều trị
1. Bailey J, Schwehr M, Beattie A. Management of Keloids and Hypertrophic Scars. Am Fam Physician. 2024;110(6):605-611.
