Zona tai là một biểu hiện không thường gặp của herpes zoster có ảnh hưởng đến các dây thần kinh sọ não thứ 8 và hạch gối của dây thần kinh sọ 7 (mặt).
Herpes zoster (bệnh zona tai) là sự tái hoạt động của nhiễm virus varicella-zoster. Các yếu tố nguy cơ cho tái hoạt động bao gồm suy giảm miễn dịch thứ phát đối với ung thư, hóa trị, xạ trị, và nhiễm HIV. Thông thường, vi rút vẫn tiềm ẩn trong hạch rễ ở lưng và sự tái hoạt động biểu hiện dưới dạng tổn thương da gây đau đớn theo vùng phân bố cảm giác trên da của một rễ thần kinh. Tuy nhiên, vi rút hiếm khi tiềm ẩn trong hạch gối; khi được kích hoạt lại, vi rút gây ra các triệu chứng liên quan đến dây thần kinh sọ thứ 7 và dây thần kinh sọ thứ 8.
Triệu chứng và dấu hiệu của zona tai bao gồm
Triệu chứng của zona tai bao gồm
Đau tai nặng với phồng rộp ở tai
Liệt mặt tạm thời hoặc vĩnh viễn trên khuôn mặt (giống như liệt mặt Bell)
Chóng mặt kéo dài vài ngày
Nghe kém (có thể là vĩnh viễn hoặc có thể giải quyết một phần hoặc toàn bộ)
Các chỗ phồng rộp xảy ra trên vành tai và trong ống tai ngoài dọc theo sự phân bố của các nhánh cảm giác của các dây thần kinh mặt. Các triệu chứng của bệnh viêm màng não (ví dụ, nhức đầu, nhầm lẫn, cổ cứng) là không phổ biến. Đôi khi có liệt những dây thần kinh sọ khác.
Chẩn đoán Zona tai
Đánh giá lâm sàng
Chẩn đoán zona tai thường là lâm sàng. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào về bệnh sinh do virus, các chỗ phồng rộp có thể được lấy dịch để tạo miễn dịch huỳnh quang hoặc cấy virut và MRI được thực hiện để loại trừ các chẩn đoán khác.
Điều trị Zona tai
Thuốc kháng virus và corticosteroid
Đôi khi đối với liệt mặt hoàn toàn, phẫu thuật giải chèn ép vòi falop
Mặc dù không có bằng chứng đáng tin cậy nào cho thấy corticosteroid, thuốc kháng vi rút hoặc giải chèn ép bằng phẫu thuật tạo ra sự khác biệt đối với zona tai, nhưng đó là những phương pháp điều trị hữu ích duy nhất. Khi sử dụng, corticosteroid được bắt đầu với prednisone 60 mg đường uống mỗi ngày một lần trong 4 ngày đến 7 ngày, sau đó giảm liều dần dần trong 2 tuần tiếp theo. Acyclovir 800 mg uống 5 lần/ngày hoặc valacyclovir 1 g uống 2 lần/ngày trong 10 ngày có thể rút ngắn thời gian lâm sàng và thường được kê đơn cho bệnh nhân suy giảm miễn dịch.
Chóng mặt bị ức chế có hiệu quả với diazepam từ 2 đến 5 mg uống mỗi 4 đến 6 giờ. Đau có thể cần uống opioid. Đau dây thần kinh sau zona có thể được điều trị bằng thuốc (ví dụ: amitriptyline, nortriptyline, gabapentin, pregabalin).
Vai trò của phẫu thuật điều trị liệt mặt vẫn còn gây tranh cãi; tuy nhiên, phẫu thuật giải chén ép vòi falop có thể được xem xét nếu liệt mặt hoàn toàn (không nhìn thấy cử động trên khuôn mặt). Giải chèn ép phải được thực hiện trong vòng 2 tuần kể từ khi bắt đầu liệt mặt để có hiệu quả. Trước khi phẫu thuật, điện não đồ được thực hiện. Bệnh nhân có giảm > 90% cử động mặt thường là đối tượng thích hợp để giải chèn ép.