Rối loạn lo âu về bệnh tật

TheoJoel E. Dimsdale, MD, University of California, San Diego
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 08 2022

Rối loạn lo âu về bệnh tật là nỗi lo và sợ về việc có hoặc mắc phải một rối loạn nghiêm trọng. Chẩn đoán được xác nhận khi những lo ngại và triệu chứng (nếu có) tồn tại 6 tháng mặc dù được đảm bảo sau khi đánh giá y tế kỹ lưỡng. Điều trị bao gồm việc thiết lập một mối quan hệ bác sĩ - bệnh nhân lâu dài, hỗ trợ; liệu pháp nhận thức và hành vi và thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có thể giúp ích.

(Xem thêm Tổng quan về Cơ thể hóa.)

Bệnh rối loạn lo âu bệnh tật (trước đây được gọi là bệnh tưởng hoặc chứng nghi bệnh, các thuật ngữ đã bị bỏ qua vì hàm ý đáng sợ của các thuật ngữ đó) thường bắt đầu ở tuổi trưởng thành và dường như xảy ra giống nhau giữa nam giới và nữ giới.

Các nỗi sợ của bệnh nhân có thể xuất phát từ việc diễn giải sai các triệu chứng cơ thể không phải bệnh lý hoặc các chức năng cơ thể bình thường (ví dụ, chứng sôi bụng, chướng bụng và khó chịu, cảm giác nhịp tim, đổ mồ hôi).

Các triệu chứng và dấu hiệu của rối loạn lo âu về bệnh tật

Bệnh nhân bị rối loạn lo âu về bệnh tật thường rất lo lắng với ý nghĩ rằng họ đang hoặc có thể bị ốm, nỗi lo về bệnh tật làm suy giảm chức năng hoạt động xã hội và nghề nghiệp hoặc gây ra những căng thẳng đáng kể. Bệnh nhân có thể có hoặc không có các triệu chứng thực thể, nhưng nếu có, mối quan tâm của họ là về tác động có thể xảy ra của các triệu chứng hơn là bản thân các triệu chứng (ví dụ, bản thân cảm giác khó chịu ở dạ dày ít gây phiền toái cho họ hơn là khả năng đó có thể là ung thư).

Một số bệnh nhân tự khám mình nhiều lần (ví dụ như nhìn vào cổ họng của họ trong gương, kiểm tra da để tìm tổn thương). Họ dễ dàng bị báo động bởi những cảm giác cơ thể mới. Một số bệnh nhân đến bác sĩ thường xuyên (kiểu người tìm kiếm chăm sóc); những người khác hiếm khi tìm đến sự chăm sóc y tế (kiểu người né tránh chăm sóc).

Diễn biến thường mạn tính – dao động ở người này, ổn định ở người khác. Một số bệnh nhân hồi phục.

Chẩn đoán bệnh rối loạn lo âu về bệnh tật

  • Đánh giá lâm sàng

Chẩn đoán rối loạn lo âu bệnh tật dựa trên các tiêu chuẩn từ Cẩm nang chẩn đoán và thống kê về rối loạn tâm thần, Ấn bản lần thứ 5 (DSM-5-TR), bao gồm các tiêu chuẩn sau:

  • Bệnh nhân bận tâm lo lắng về việc có hoặc mắc phải bệnh nghiêm trọng.

  • Bệnh nhân không hoặc tối thiểu có các triệu chứng cơ thể.

  • Bệnh nhân rất lo lắng về sức khỏe và dễ bị báo động về các vấn đề sức khỏe cá nhân.

  • Bệnh nhân liên tục kiểm tra tình trạng sức khỏe hoặc né tránh các cuộc gặp với bác sĩ hoặc tới bệnh viện một cách không phù hợp.

  • Bệnh nhân đã bận tâm về bệnh tật trong 6 tháng, mặc dù lo ngại về bệnh tật cụ thể có thể thay đổi trong khoảng thời gian đó.

  • Triệu chứng không được giải thích thỏa đáng hơn bởi trầm cảm hoặc rối loạn tâm thần khác.

Những bệnh nhân có triệu chứng cơ thể đáng kể và chủ yếu quan tâm đến bản thân các triệu chứng được chẩn đoán bằng rối loạn triệu chứng cơ thể.

Điều trị rối loạn lo âu về bệnh tật

  • Đôi khi các thuốc ức chế tái hấp thu serotonin hoặc liệu pháp nhận thức-hành vi

Bệnh nhân có thể có lợi từ việc có một mối quan hệ tin cậy với một bác sĩ tận tâm và đảm bảo. Nếu các triệu chứng không được giảm bớt, bệnh nhân có thể được lợi từ việc hỗ trợ từ chuyên khoa tâm thần khi họ vẫn tiếp tục được chăm sóc bởi bác sĩ chính của họ.

Điều trị bằng thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có thể hữu ích, cũng như liệu pháp hành vi nhận thức.