Nghiệm pháp bàn nghiêng

TheoThomas Cascino, MD, MSc, Michigan Medicine, University of Michigan;Michael J. Shea, MD, Michigan Medicine at the University of Michigan
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 07 2021

Nghiệm pháp bàn nghiêng được áp dụng để chẩn đoán nguyên nhân ngất trong một số trường hợp sau

  • Bệnh nhân tương đối trẻ và khỏe mạnh

  • Bệnh nhân cao tuổi chưa rõ chẩn đoán sau khi đã làm nhiều thăm dò xét nghiệm về tim mạch khác

Nghiệm pháp bàn nghiêng nhằm mục đích tạo ra hiện tượng ứ máu tối đa ở hệ tĩnh mạch (chi dưới) - là hiện tượng có thể gây ra ngất phế vị, đồng thời làm tái xuất hiện lại các triệu chứng cơ năng và thực thể đi kèm với phản ứng ngất phế vị (ví dụ như buồn nôn, choáng váng, mặt tái nhợt, tụt huyết áp, nhịp chậm).

Thủ thuật

Đai an toàn sẽ được thắt ngang người và ngang chân nhằm giữ chặt cơ thể bệnh nhân nằm thẳng trên bàn khi nghiêng bàn. Điều dưỡng sẽ lấy đường truyền tĩnh mạch. Đầu tiên bệnh nhân sẽ được đặt nằm ngửa 15 phút, sau đó chiếc bàn sẽ được điều khiển dựng đứng lên một góc 60 - 80° trong 45 phút. Trong thời gian đó, bệnh nhân sẽ được theo dõi các triệu chứng và dấu hiệu sinh tồn.

Chống chỉ định

Diễn giải

Xác định chẩn đoán Ngất phế vị nếu các triệu chứng cường phế vị xuất hiện trong quá trình làm nghiệm pháp. Nếu không xuất hiện các triệu chứng trong điều kiện cơ bản, bệnh nhân sẽ được tiêm một loại thuốc (ví dụ isoproterenol) để kích thích gây triệu chứng. (LƯU Ý: không nên dùng isoproterenol ở bệnh nhân bị bệnh cơ tim phì đại hoặc bệnh động mạch vành nặng.) Độ nhạy dao động từ 30 đến 80% tùy theo phác đồ được sử dụng. Tỷ lệ dương tính giả là 10 đến 15%.

Tần số tim chậm và huyết áp thường tụt khi cường phế vị. Một số bệnh nhân chỉ có hiện tượng giảm tần số tim. Ví dụ như nếu có hiện tượng giảm từ từ huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương mà hầu như không thay đổi tần số tim thì gọi là "tình trạng giảm tính tự động" (dysautonomic pattern). Nếu tần số tim tăng rõ rệt (> 30 nhịp/phút) mà huyết áp hầu như không thay đổi thì gọi là "hội chứng nhịp nhanh tư thế đứng" (postural orthostatic tachycardia syndrome). Nếu có ngất mà không có thay đổi huyết động thì gọi là "ngất do tâm lý" (psychogenic syncope).