Bệnh ngoài da từ động vật

TheoJames G. H. Dinulos, MD, Geisel School of Medicine at Dartmouth
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 06 2023

Bệnh hắc lào truyền nhiễm và nốt phỏng sữa là hai bệnh ngoài da do virus hiếm khi lây truyền từ động vật sang người.

Chốc loét truyền nhiễm

Chốc loét truyền nhiễm (viêm da mụn mủ truyền nhiễm) do vi rút orf gây ra, đây là một poxvirus lây nhiễm cho động vật nhai lại (thường là cừu và dê). Nông dân, bác sĩ thú y, người chăm sóc vườn thú, và những người khác tiếp xúc trực tiếp với động vật thường có nguy cơ bị bệnh.

Các biểu hiện lâm sàng trên da gồm 6 giai đoạn, kéo dài khoảng 1 tuần:

  • Giai đoạn 1 (sẩn): Một đốm đỏ phù nề trên một ngón tay (thường gặp ngón trỏ tay phải)

  • Giai đoạn 2 (tổn thương bia bắn): Một nốt sẩn lớn hơn với một trung tâm màu đỏ được bao quanh bởi một vòng màu trắng, ngoại vi màu đỏ

  • Giai đoạn 3 (cấp tính): Một khối u phát triển nhanh chóng, trông như bị nhiễm trùng

  • Giai đoạn 4 (thoái hóa): Một nốt với các chấm màu đen được phủ một lớp vỏ mỏng trong suốt

  • Giai đoạn 5 (u nhú): Một nốt có bề mặt nhô ra đan xen với các tia nhỏ

  • Giai đoạn 6 (hồi phục): Một nốt phẳng hơn với vẩy tiết dày

Chốc loét (lây truyền)
Dấu các chi tiết
Chốc loét truyền nhiễm là một tổn thương da khu trú do nhiễm vi rút orf, thường xảy ra trên ngón tay và truyền cho công nhân chăn nuôi từ cừu hoặc dê. Các tổn thương đi qua 6 giai đoạn; hình ảnh này cho thấy giai đoạn 2 (mục tiêu), có đặc trưng là một nốt lớn với trung tâm màu đỏ được bao quanh bởi một vòng trắng và ngoại vi màu đỏ.
Hình ảnh từ Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp.

Bệnh nhân có thể xuất hiện bệnh lý tuyến, viêm hạch bạch huyết và sốt.

Chẩn đoán bệnh dựa vào tiền sử tiếp xúc; chẩn đoán phân biệt tùy thuộc vào giai đoạn của tổn thương. Các tổn thương cấp tính phải được phân biệt với nốt sẩn ở người vắt sữa, nhiễm Mycobacterium marinum (xem Bệnh ở trên da), và các bệnh nhiễm khuẩn khác; các tổn thương thoái triển phải được phân biệt với các khối u ngoài da, như bệnh Bowen hoặc ung thư biểu mô tế bào vẩy.

Các tổn thương có thể tự lành; không cần điều trị.

Nốt sẩn ở người vắt sữa

Những nốt sần này do vi rút paravaccinia gây ra, một parapox gây ra các tổn thương ở vú bò. Nhiễm trùng khi tiếp xúc trực tiếp và gây tổn thương dạng dát sau đó tiến triển thành các sẩn, mụn nước và các nốt sẩn. Nhiễm trùng này có 6 giai đoạn, tương tự như bệnh chốc loét nhiễm trùng. Sốt và hạch lympho là ít gặp hơn.

Chẩn đoán nốt sẩn ở người vắt sữa thường dựa vào tiền sử tiếp xúc và các biểu hiện lâm sàng. Chẩn đoán phân biệt rất đa dạng tùy thuộc vào hình thái tổn thương nhưng có thể bao gồm bệnh nhiễm lao tiềm ẩn (một chancre có thể phát triển tại nơi tiêm phòng lao), nhiễm nấm sporotrichosis, bệnh than, và bệnh sốt thỏ.

Các tổn thương tự lành; không cần điều trị.

Nốt sẩn ở người vắt sữa
Dấu các chi tiết
Nốt sẩn ở người vắt sữa là một tổn thương da khu trú do virus paravaccinia, một loại parapoxvirus gây ra tổn thương vú ở bò. Các tổn thương đi qua 6 giai đoạn; hình ảnh này cho thấy giai đoạn mà một sẩn phù đỏ duy nhất phát triển từ một điểm vàng ban đầu.
Hình ảnh từ Viện Quốc gia về An toàn và Sức khỏe Nghề nghiệp.

Thông tin thêm

Sau đây là các tài nguyên tiếng Anh có thể hữu ích.

  1. MSD Veterinary Manual: Overview of Contagious Ecthyma

  2. MSD Veterinary Manual: Pseudocowpox in Cattle