Co cứng Dupuytren

(Xơ hóa gan tay)

TheoDavid R. Steinberg, MD, Perelman School of Medicine at the University of Pennsylvania
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 04 2022

Co cứng Dupuytren là tình trạng co cứng tiến triển của các dải cân gan tay, gây biến dạng gân gấp các ngón tay. Điều trị bằng tiêm corticosteroid, ngoại khoa, hoặc tiêm collagenase clostridial.

(Xem thêm Tổng quan và đánh giá các bệnh lý bàn tay.)

Co cứng Dupuytren là một trong những biến dạng bàn tay phổ biến; tỷ lệ mắc bệnh cao hơn ở nam giới và tăng lên sau 45 tuổi. Tình trạng di truyền trội nhiễm sắc thể thường này có thể xảy ra phổ biến hơn ở những bệnh nhân bị tiểu đường, nghiện rượu, hoặc động kinh. Tuy nhiên, những yếu tố cụ thể gây ra dày và co kéo cân gan tay chưa được biết đến.

Triệu chứng và dấu hiệu của co cứng Dupuytren

Biểu hiện sớm nhất thường là một nốt đau trong lòng bàn tay, thường ở gần ngón giữa hoặc ngón nhẫn; nó dần trở nên không đau. Tiếp theo, hình thành một đường nối trên bề mặt và cuối cùng co kéo các khớp bàn ngón tay (MCP) và khớp gian đốt ngón tay. Bàn tay cuối cùng trở thành hình vòm. Bệnh này đôi khi có liên quan đến sự xơ dày mặt mu của khớp gian đốt gần (đệm Garrod), Bệnh Peyronie (chứng xơ cứng dương vật) gặp ở khoảng 7 đến 10% bệnh nhân, và hiếm khi có nốt trên bề mặt gan bàn chân (xơ cứng gan chân).

Cần phân biệt với các loại khác của biến dạng gấp của ngón tay cũng có thể xảy ra ở bệnh nhân đái tháo đường, xơ cứng bì hệ thống, và chứng loạn dưỡng giao cảm phản xạ mạn tính.

Điều trị co cứng Dupuytren

  • Tiêm Corticosteroid (trước khi sự co kéo xuất hiện)

  • Phẫu thuật để loại bỏ co cứng

  • Tiêm collagenase clostridial cho các co cứng chắc

Tiêm một corticosteroid vào các nốt có thể giúp giảm đau khu trú nếu bắt đầu trước khi các tình trạng co cứng xuất hiện. Tuy nhiên, tình trạng đau này có thể tự giới hạn và thường ổn định mà không cần can thiệp.

Nếu bàn tay không thể đặt phẳng trên bàn hoặc, đặc biệt, khi co cứng đáng kể phát triển ở các khớp liên não gần (PIP), phẫu thuật thường được chỉ định. Các cách phẫu thuật bao gồm cắt bỏ cân gan tay bằng kim qua da, tạm thời gắn một dụng cụ chức năng cố định bên ngoài cho khớp gian đốt gần ngón tay, và kỹ thuật cắt cân gan tay/ngón tay mở. Trường hợp bệnh nặng với tổn thương nhiều ngón tay, phẫu thuật mở cắt bỏ cân gan tay bị bệnh là cách điều trị tốt nhất; việc cắt bỏ phải được tiến hành tỉ mỉ vì có các gân và bó mạch thần kinh bao quanh. Việc cắt bỏ không hoàn toàn hoặc các bệnh mới gây ra co cứng tái phát, đặc biệt ở những bệnh nhân khởi phát bệnh từ trẻ hoặc có tiền sử gia đình, tổn thương đệm Garrod, bệnh Peyronie, hoặc liên quan đến lòng bàn chân.

Tiêm collagenase có thể giúp cải thiện một số tổn thương co cứng (1, 2), đặc biệt là ở các khớp bàn ngón. Tiêm collagenase và phẫu thuật cắt cân gan tay đạt hiệu quả cải thiện tương đương nhau tại khớp bàn ngón, nhưng tiêm sẽ giúp phục hồi nhanh hơn và ít biến chứng hơn ban đầu (3). Tuy nhiên, khi so sánh kết quả giữa kỳ (2 đến 5 năm sau điều trị) của tiêm collagenase, cắt cân bằng kim qua da và cắt cân bằng phẫu thuật, thì tiêm có tỷ lệ tái phát cao nhất cần can thiệp lại, trong khi phẫu thuật có tỷ lệ tái phát thấp nhất.

Tài liệu tham khảo về điều trị

  1. 1. Hurst LC, Badalamente MA, Hentz VR, et al: Injectable collagenaseClostridium histolyticum for Dupuytren's contracture. N Engl J Med 361(10):968–979, 2009. doi: 10.1056/NEJMoa0810866.

  2. 2. Witthaut J, Jones G, Skrepnik N, et al: Efficacy and safety of collagenaseClostridium histolyticum injection for Dupuytren contracture: Short-term results from 2 open-label studies. J Hand Surg Am 38(1):2–11, 2013. doi: 10.1016/j.jhsa.2012.10.008.

  3. 3. Zhou C, Hovius SE, Slijper HP, et al: CollagenaseClostridium histolyticum versus limited fasciectomy for Dupuytren's contracture: Outcomes from a multicenter propensity score matched study. Plast Reconstr Surg 136(1):87–97, 2015. doi: 10.1097/PRS.0000000000001320.