Hội chứng ống cổ chân

(Đau dây thần kinh chày sau)

TheoKendrick Alan Whitney, DPM, Temple University School of Podiatric Medicine
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 11 2023

Hội chứng đường hầm cổ chân là đau dọc theo đường đi của dây thần kinh chày sau, thường là hậu quả của sự chèn ép dây thần kinh trong đường hầm cổ chân.

Ở mắt cá chân, dây thần kinh chày sau đi qua ống xơ xương và chia thành các dây thần kinh gan chân trong và ngoài. Hội chứng đường hầm cổ chân liên quan đến chèn ép dây thần kinh trong ống này, nhưng thuật ngữ này đã được áp dụng cho đau dây thần kinh chày sau do bất kỳ nguyên nhân nào. Viêm màng hoạt dịch của gân gấp cổ chân do chức năng bàn chân bất thường, viêm khớp (ví dụ: viêm khớp dạng thấp), xơ hóa, u nang hạch, biến dạng và phù ứ tĩnh mạch cổ chân là những yếu tố góp phần gây ra tình trạng này. Bệnh nhân bị suy giáp có thể xuất hiện các triệu chứng giống như đường hầm cổ chân đó là kết quả của sự lắng đọng mucin quanh dây thần kinh ngoại vi.

(Xem thêm Tổng quan các bệnh lý bàn chân và cổ chân.)

Các triệu chứng và dấu hiệu của hội chứng đường hầm Tarsal

Ở những bệnh nhân mắc hội chứng đường hầm xương cổ chân, cơn đau (thỉnh thoảng nóng rát và đau nhói) thường ở phía sau mắt cá và đôi khi ở mặt trong gót chân của bàn chân và có thể kéo dài dọc theo bề mặt bàn chân đến tận các ngón chân. Mặc dù đau trầm trọng hơn khi đứng và đi lại, nhưng đau khi nghỉ ngơi có thể xảy ra khi bệnh tiến triển, tình trạng này giúp phân biệt với viêm cân gan chân.

Chẩn đoán hội chứng đường hầm Tarsal

  • Thăm khám và ghi điện cơ

  • Đôi khi cần chụp MRI

Gõ hoặc ấn vào dây thần kinh chày sau ở dưới mắt cá trong tại vị trí chèn ép hoặc tổn thương thường gây biểu hiện kiến bò phía đầu ngón chân (dấu hiệu Tinel).

Mặc dù kết quả điện cơ âm tính giả là khá phổ biến, nhưng bệnh nhân có tiền sử dương tính kèm theo dấu hiệu lâm sàng gợi ý và kết quả điện cơ dương tính là có khả năng cao chẩn đoán hội chứng đường hầm cổ chân.

Đau gót bàn chân và đau vòm bàn chân kéo dài > 6 tháng cũng gợi nhiều đến chèn ép đầu xa của thần kinh bàn chân mặt xương chày. Bất kỳ nguyên nhân gây sưng nào gần dây thần kinh cần được xác định rõ. Chụp MRI rất hữu ích trong việc xác định bất kỳ tổn thương chiếm không gian nào trong đường hầm cổ chân.

Điều trị hội chứng đường hầm Tarsal

  • Cố định nghiêng trong bàn chân bằng băng chun hoặc dụng cụ chỉnh hình, tiêm corticosteroid, phẫu thuật, hoặc phối hợp.

Ở những bệnh nhân mắc hội chứng đường hầm xương cổ chân, việc buộc bàn chân ở tư thế trung tính hoặc hơi ngược và nâng cao gót chân hoặc đeo nẹp hoặc nẹp chỉnh hình giữ cho bàn chân được đảo ngược làm giảm căng thẳng ở dây thần kinh.

Ban đầu có thể sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) và có thể làm giảm một số triệu chứng. Thẩm thấu cục bộ hỗn hợp corticosteroid/thuốc gây mê không hòa tan có thể có hiệu quả nếu nguyên nhân là do viêm hoặc xơ hóa (xem Cân nhắc khi sử dụng corticosteroid dạng tiêm).

Phẫu thuật giải ép có thể cần thiết để giảm đau nếu nghi ngờ chèn ép ở ống cổ chân với triệu chứng dai dẳng.