Làm thế nào để chữa trật khớp vai trước:

TheoMatthew J. Streitz, MD, San Antonio Uniformed Services Health Education Consortium
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 09 2022

Kỹ thuật kéo nắn khi trật khớp vai ra trước. Phương pháp nắn kéo giãn được sử dụng phổ biến nhất, đòi hỏi cần một hoặc nhiều người giúp đỡ, lực kéo và đôi khi cần cả sức bền. Thuốc an thần và giảm đau (PSA) thường cần được sử dụng.

Kéo giãn không còn là một phương pháp nắn chỉnh bậc một nhưng vẫn còn khá phổ biến, do có tỷ lệ thành công cao, an toàn, dễ thực hiện và quen thuộc. Nó vẫn là một kỹ thuật thay thế đáng tin cậy.

(Xem thêm Tổng quan về kỹ thuật nắn trật khớp vai, Tổng quan về trật khớpTrật khớp vai.)

Chỉ định cho kéo nắn

  • Trật khớp vai ra trước

Cần phải nắn chỉnh sớm (ví dụ, trong vòng 30 phút) sau khi chẩn đoán được thực hiện.

Nắn chỉnh cần được thực hiện ngay lập tức nếu có tổn thương mạch máu thần kinh hoặc gắp da (do gãy xương di lệch, hoặc ít gặp hơn là gãy xương, có khả năng thâm nhập hoặc gãy da). Nếu có nghi ngờ tổn thương thần kinh, cần sử dụng các phương pháp nắn chỉnh với lực ít hơn. Nếu không có bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình, có thể thực hiện phẫu thuật nắn kín, lý tưởng là sử dụng lực tối thiểu; Nếu việc cắt bỏ không thành công, có thể cần phải thực hiện trong phòng mổ dưới gây mê.

Trật khớp hở đòi hỏi phải phẫu thuật, nhưng kỹ thuật nắn kín và bất động nên được thực hiện như là điều trị tạm thời nếu không có phẫu thuật chỉnh hình.

Chống chỉ định với kéo nắn

Chống chỉ định nắn kín đơn giản:

  • Gãy lồi củ lớn có di lệch > 1 cm

  • Biến dạng Hill-Sachs đáng kể ( 20% biến dạng đầu xương cánh tay do sự đè ép lên bờ ổ chảo)

  • Gãy cổ phẫu thuật

  • Gãy xương Bankart (vành trước-sau) liên quan đến mảnh xương trên 20%

  • Gãy gần xương cánh tay từ 2 phần trở lên

Những loại gãy liên quan đáng kể này đòi hỏi phải được đánh giá và điều trị chỉnh hình, bởi vì nguy cơ của chấn thương sẽ tăng lên khi di lệch và chấn thương.

Các lý do khác để hội chẩn với bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình trước khi nắn chỉnh bao gồm

  • Khớp bị hở (tức là trật khớp hở)

  • Bệnh nhân là một đứa trẻ, trong đó thường có một vết nứt xương tấm; tuy nhiên, nếu có tổn thương mạch máu thần kinh, cần phải nắn chỉnh ngay nếu bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình không có.

  • Trật khớp kéo dài từ 7 đến 10 ngày, do tăng nguy cơ tổn thương động mạch nách

Biến chứng của kéo nắn

  • Tăng di lệch của gãy xương

  • Tổn thương thần kinh nách, không phổ biến, gây ra bởi lực kéo cánh tay trong khi nắn chỉnh.

Thiết bị cho kéo nắn

  • Gây tê nội khớp (ví dụ: 20 mL dung dịch lidocaine 1%, ống tiêm 20 mL, kim tiêm 2 inch 20 gauge), dung dịch sát khuẩn (ví dụ: chlorhexidine, povidone iodine), gạc.

  • Vật liệu và nhân lực cần thiết cho an thần và giảm đau

  • 3 tấm trải giường

  • Vai bất động hoặc treo

Một hoặc hai trợ lý là cần thiết cho thủ thuật kéo nắn chỉnh.

Cân nhắc bổ sung cho kéo nắn

  • Nỗ lực giảm có nhiều khả năng thành công hơn nếu bệnh nhân bình tĩnh và có thể thư giãn cơ. Giảm đau và an thần giúp bệnh nhân thư giãn, cũng như giảm bớt căng thẳng bên ngoài.

  • Thường cần dùng thuốc an thần và giảm đau theo thủ thuật (PSA) nếu cơn đau đáng kể, lo lắng và co thắt cơ cản trở thủ thuật.

  • Gây tê vùng có thể được sử dụng (ví dụ, block thần kinh có hướng dẫn bằng siêu âm) nhưng có nhược điểm là hạn chế việc kiểm tra thần kinh sau giảm.

Giải phẫu liên quan cho kéo nắn

  • Trong hầu hết các trật khớp trước, đầu xương cánh tay bị mắc kẹt bên ngoài và chống lại bờ trước của ổ chảo. Các kỹ thuật nắn chỉnh phải đánh lạc hướng đầu xương cánh tay ra khỏi môi và sau đó đưa đầu xương cánh tay về phía đầu xương.

  • Thiếu sót của thần kinh nách là những tổn thương thần kinh thường gặp nhất với trật khớp vai trước. Họ thường hồi phục trong vòng vài tháng, đôi khi ngay sau khi nắn vai.

  • Tổn thương động mạch nách rất hiếm gặp với trật khớp vai trước và gợi ý tổn thương đám rối thần kinh cánh tay (vì đám rối cánh tay bao quanh động mạch).

Định vị kéo nắn

  • Cho bệnh nhân nằm ngửa trên giường. Nâng cáng lên ngang tầm với khung chậu của bạn; khóa các bánh xe của cáng.

  • Đứng ở phía bị ảnh hưởng của bệnh nhân, ngang mức bụng bệnh nhân.

  • Người phụ đứng bên còn lại, nâng đầu ngang mức vai.

Mô tả từng bước về kéo nắn

Khám thần kinh

Thực hiện kiểm tra trước phẫu thuật thần kinh của cánh tay bị tổn thương, và lặp lại việc kiểm tra sau mỗi lần nắn chỉnh. Nói chung, kiểm tra chức năng vận động là đáng tin cậy hơn so với kiểm tra cảm giác, một phần bởi vì các vùng thần kinh da có thể chồng lấp. Đánh giá như sau:

  • Mạch ở xa, đổ đầy mao mạch, chi lạnh (động mạch nách)

  • Cảm giác chạm nhẹ của mặt bên của cánh tay trên (dây thần kinh nách), thần kinh cánh tay và vùng dưới đồi (dây thần kinh giữa và dây thần kinh trụ) và vùng lưng của dây thần kinh quay (dây thần kinh hướng tâm)

  • Giật vai chống lại sức đề kháng, trong khi cảm giác cơ delta bị co lại (dây thần kinh nách): Tuy nhiên, nếu thử nghiệm này làm nặng thêm cơn đau của bệnh nhân, hãy bỏ qua cho đến khi khớp vai giảm đi.

  • Ngón tay cái ngón trỏ (cử chỉ "OK") và ngón tay chống lại (thần kinh giữa)

  • Giật ngón tay chống lại sự phản kháng

  • Mở rộng cổ tay và ngón tay

Giảm đau

Cho thuốc giảm đau. Sự lựa chọn tốt nhất thường là tiêm nội khớp gây tê tại chỗ. Thường cũng cần dùng thuốc an thần và giảm đau theo thủ thuật (PSA). Để giảm đau nội khớp:

  • Vị trí chọc kim khoảng 2 cm so với cạnh bên của quá trình nắn (vào chỗ lõm xuống được tạo ra bởi sự vắng mặt của đầu xương cánh tay).

  • Quét dung dịch bằng dung dịch sát khuẩn và để dung dịch sát trùng khô trong ít nhất 1 phút.

  • Tùy chọn: Tiêm một cục sẩn da gây tê tại chỗ ( 1 mL) tại chỗ.

  • Đưa kim vào trong khớp vuông góc với da, ấn áp lực vào pít-tông, và đưa kim vào trong khoảng 2 cm.

    Nếu có bất kỳ máu nào được hút ra từ khớp giữ kim trung tâm bất động, chuyển sang một ống tiêm rỗng, hút toàn bộ máu, và gắn lại ống tiêm gây mê.

  • Tiêm từ 10 đến 20 mL dung dịch thuốc tê (ví dụ: lidocaine 1%).

  • Đợi thuốc giảm đau xảy ra (tối đa 15 đến 20 phút) trước khi tiến hành.

Cho thuốc an thần và giảm đau.

Nắn khớp vai trước – Kéo nắn

  • Quấn một tấm vải quanh thân trên bệnh nhân, luồn nó xuống dưới trục khớp vai bị trật, buộc hai đầu quanh hông (không quấn quanh thắt lưng vì làm mỏi lưng) của người phụ đứng bên đối diện.

  • Giạng cánh tay bị tổn thương 45° và gấp khuỷu tay lên 90°. Quấn một tấm thứ hai quanh cẳng tay phần gần và sau đó quanh hông của bạn.

  • Hai tay giữ thẳng, giữ cẳng tay bị ảnh hưởng bằng cả hai tay, duy trì gấp cẳng tay. Sau đó, nghiêng người về phía sau, tạo ra lực kéo lên cánh tay của bệnh nhân. Đồng thời, người phụ ngả người ra sau, tạo lực đẩy xuống nách. Sử dụng trọng lượng cơ thể của bạn và người phụ, chứ không phải lực của tay, để cung cấp lực liên tục cho kỹ thuật này.

  • Nếu tấm che trượt lên trên cẳng tay của bệnh nhân, hãy khắc phục tình trạng này bằng cách gấp nhẹ cẳng tay.

  • Thủ thuật có thể mất nhiều phút để thành công. Sử dụng nhẹ nhàng, hạn chế xoay ngoài để tạo điều kiện nắn chỉnh nếu cần thiết.

  • Nếu có co thắt cơ hoặc bệnh nhân chống lại thủ thuật, cho thêm thuốc giảm đau và/hoặc thuốc an thần.

  • Nếu không nắn chỉnh được, người phụ thứ hai quấn một tấm vải quanh đầu xương cánh tay bị tổn thương, tạo lực kéo về phía đầu, lực này giúp đầu xương cánh tay hướng về phía hố rãnh.

  • Các dấu hiệu của việc nắn thành công có thể bao gồm việc kéo dài cánh tay, tiếng clunk có thể cảm nhận được, và giật bó cơ ngắn.

Chăm sóc sau thủ thuật kéo nắn

  • Phẫu thuật nắn chỉnh thành công được xác nhận sơ bộ bằng cách phục hồi đường viền vai bình thường, giảm đau, và bằng cách đặt tay lên ngực và đặt lòng bàn tay lên vai đối diện.

  • Cố định vai bằng địu và nằm sấp hoặc bằng dụng cụ cố định vai.

    Bởi vì khớp có thể tự trật ra sau khi nắn thành công, không nên trì hoãn việc bất động khớp.

  • thăm khám thần kinh sau phẫu thuật. Một tổn thương mạch máu thần kinh cần được đánh giá chỉnh hình ngay lập tức.

  • Chụp X-quang sau phẫu thuật để xác định nắn chỉnh đúng cách và xác định các loại gãy cùng tồn tại.

  • Sắp xếp theo dõi chấn thương chỉnh hình.

Cảnh báo và các lỗi thường gặp đối với kéo nắn

  • Trật khớp vai rõ ràng ở trẻ thường là gãy liên quan đến tấm tăng trưởng, có xu hướng bị gãy trước khi khớp bị gãy.

  • Cần có thời gian để giãn cơ trước khi tiến hành thủ thuật; nắn chỉnh quá nhanh là nguyên nhân hay gặp nhất khiến thủ thuật thất bại.

Lời khuyên và thủ thuật cho kéo nắn

  • Quấn tấm vải quanh hông người phẫu thuật (thay vì thắt lưng) để tránh căng cơ lưng. Việc buộc tấm vải bằng cách sử dụng một nút vuông thích hợp làm giảm nguy cơ nó bị tuột ra trong quá trình thực hiện.

  • An thần và kiểm soát đau thích hợp là chìa khóa.

  • Đôi khi cần xoay nhẹ ra ngoài để nắn chỉnh thành công.

  • Ở những bệnh nhân trở lại với đau tăng lên trong vòng 48 giờ sau khi giảm, có khả năng xuất huyết khớp (trừ khi khớp vai đã trật lại). Hút máu ra khỏi khoang khớp (xem Cách thực hiện chọc hút khớp vai).