Siêu lọc máu liên tục và lọc máu

TheoL. Aimee Hechanova, MD, Texas Tech University Health Sciences Center, El Paso
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 09 2022

    Siêu lọc máu liên tục và lọc máu giúp lọc và thẩm tách máu liên tục. (Xem Tổng quan về liệu pháp thay thế thận để biết các liệu pháp thay thế thận khác.) Ưu điểm chính là khả năng loại bỏ lượng lớn dịch trong khi tránh được các đợt hạ huyết áp gây ra bởi lọc máu ngắt quãng và loại bỏ một lượng lớn dịch ngắt quãng. Do đó, các phương thức lọc máu này được chỉ định để điều trị bệnh nhân bị tổn thương thận cấp, những người có huyết động không ổn định, những người phải nhận một lượng lớn dịch (ví dụ bệnh nhân bị suy đa tạng hoặc sốc đòi hỏi phải tăng cường dịch dinh dưỡng và dùng thuốc vận mạch hoặc cả hai.

    Trong quá trình siêu lọc máu liên tục, nước và chất tan có trọng lượng phân tử tới 20.000 dalton được lọc từ máu qua cơ chế đối lưu qua một màng có tính thấm; chất đã lọc được loại bỏ và bệnh nhân phải được bù dịch và các chất điện giải cân bằng sinh lý. Một tuần hoàn lọc máu có thể được thêm vào bộ lọc để cải thiện sự thanh thải các chất tan. Thủ thuật có thể được thực hiện thông qua vòng tuần hoàn

    • Động tĩnh mạch

    • Tĩnh mạch tĩnh mạch

    Trong phương thức động tĩnh mạch, động mạch đùi được đặt catheter và áp lực động mạch giúp đẩy máu qua bộ lọc rồi vào tĩnh mạch đùi. Tốc độ lọc thường thấp, đặc biệt ở các bệnh nhân hạ huyết áp. thông động tĩnh mạch (Xem thông động tĩnh mạch.)

    Với phương thức tĩnh mạch - tĩnh mạch liên tục, cần một thiết bị giúp bơm máu từ một tĩnh mạch lớn (tĩnh mạch đùi, dưới đòn hoặc tĩnh mạch cảnh trong) vào vòng tuần hoàn máy lọc và trở lại tuần hoàn tĩnh mạch của bệnh nhân. Sử dụng catheter hai nòng, máu được rút ra và được trả về cùng một tĩnh mạch.

    Vòng tuần hoàn động mạch tĩnh mạch có ưu điểm là một hệ thống đơn giản không cần máy bơm nhưng lưu lượng máu có thể không đủ ở những bệnh nhân hạ huyết áp. Ưu điểm của vòng tuần hoàn tĩnh mạch tĩnh mạch là kiểm soát huyết áp tốt hơn và tốc độ đào thải dịch chậm hơn. Ngoài ra, vòng tuần hoàn tĩnh mạch tĩnh mạch chỉ cần một đường vào mạch máu. Hiện chưa có một phương thức nào chứng minh có hiệu quả hơn phương thức còn lại.

    Cả hai phương thức đều đòi hỏi dùng thuốc chống đông, thường là tại chỗ hơn là toàn thân. Với chống đông citrate tại chỗ, máu từ bệnh nhân được hòa lẫn với citrat, chất này gắn kết với canxi để ngăn ngừa đông máu; canxi sau đó được tái hòa lẫn với citrat khi máu được trả về bệnh nhân từ máy lọc. Phương pháp này tránh được các biến chứng của dùng heparin toàn thân. Tuy nhiên, không phải tất cả bệnh nhân đều có thể dùng citrate; đặc biệt là những người bị suy gan cấp tính, do giảm chuyển hóa citrat ở gan, làm tăng nguy cơ nhiễm độc citrat (1).

    Tài liệu tham khảo chung

    1. 1. Acute Kidney Injury Work Group: KDIGO clinical practice guideline for acute kidney injury. Kidney Int Suppl 2(1):89-115, 2012.