Viêm dạ dày ruột do norovirus

Norovirus thường gây ra khởi phát cấp tính các triệu chứng nôn ói, đau quặn bụng và tiêu chảy, thường kéo dài từ 1 đến 3 ngày. Ở trẻ em, nôn nổi bật hơn tiêu chảy, trong khi ở người lớn, tiêu chảy thường chiếm ưu thế.

Mất nước khác nhau từ mất nước nhẹ đến nặng.

Bệnh nhân cũng có thể bị sốt, nhức đầu, và đau cơ.

• Đôi khi xét nghiệm phản ứng chuỗi transcriptase–polymerase sao chép ngược (RT-PCR)

Chẩn đoán norovirus thường dựa trên nghi ngờ lâm sàng ở một bệnh nhân có các triệu chứng điển hình, đặc biệt là trong đợt bùng phát dịch.

Xét nghiệm trong phòng thí nghiệm có thể xác định chẩn đoán nhiễm norovirus bằng cách sử dụng RT-PCR trên một mẫu phân. Xét nghiệm này thường được thực hiện dưới dạng bảng xét nghiệm PCR đa chủng bao gồm một số nguyên nhân gây viêm dạ dày ruột. Cần thận trọng khi giải thích kết quả xét nghiệm dương tính với norovirus vì có thể xuất hiện không có triệu chứng, xét nghiệm PCR rất nhạy có thể phát hiện được vi rút này. Kết quả xét nghiệm dương tính với norovirus ở một bệnh nhân có các triệu chứng không điển hình, chẳng hạn như tiêu chảy phân có máu hoặc ở một bệnh nhân có xét nghiệm dương tính với một mầm bệnh khác cho thấy rằng norovirus không phải là nguyên nhân gây ra viêm dạ dày ruột.

• Dịch theo đường uống hoặc đường tĩnh mạch

• Đôi khi thuốc chống tiêu chảy (chống nhu động ruột) và/hoặc thuốc chống nôn

Chăm sóc hỗ trợ, bao gồm bù nước bằng dịch và chất điện giải, là phương pháp điều trị chính và là tất cả những gì cần thiết đối với hầu hết người lớn. Dung dịch glucose-điện giải đường uống, nước dùng hoặc nước canh thịt có thể ngăn ngừa mất nước hoặc điều trị mất nước nhẹ. Trẻ em có thể bị mất nước nhanh hơn và cần được cung cấp dung dịch bù nước đường uống thích hợp (một số loại có bán trên thị trường – xem mục Bù nước đường uống) mặc dù nước ép táo pha loãng hoặc đồ lỏng mà trẻ thích có thể là một lựa chọn hợp lý. (1). Thuốc chống nôn (ví dụ: ondansetron) có thể được dùng nếu tình trạng nôn khiến việc bù nước bằng đường uống trở nên khó khăn, mặc dù các khuyến nghị về việc sử dụng thuốc này ở trẻ em vẫn còn chưa thống nhất (2, 3).

Nên truyền dịch đẳng trương theo đường tĩnh mạch như lactat Ringer và dung dịch muối sinh lý khi bị mất nước nặng, sốc do giảm thể tích máu hoặc thay đổi trạng thái tinh thần và tắc ruột hoặc thất bại trong liệu pháp bù nước bằng đường uống (4). Trong trường hợp mất nước nặng, nên tiếp tục bù nước qua đường tĩnh mạch cho đến khi mạch, tình trạng tưới máu và trạng thái tinh thần bình thường trở lại.

Thuốc chống tiêu chảy (chống nhu động ruột) không nên dùng cho trẻ em < 18 tuổi bị tiêu chảy cấp (4). Thuốc chống tiêu chảy có thể được xem xét ở những bệnh nhân người lớn bị tiêu chảy phân toàn nước (thể hiện qua phân âm tính với heme), đặc biệt là trong đợt bùng phát, dịch, cho thấy có khả năng nguyên nhân là do vi rút.

Tuy nhiên, thuốc chống tiêu chảy có thể khiến tình trạng bệnh nhân nhiễm Clostridioides difficile hoặc E. coli O157: H7 xấu đi và do đó không nên cho bất kỳ bệnh nhân nào chưa xác định được nguyên nhân gây tiêu chảy và nghi ngờ có những rối loạn này (tức là do sử dụng kháng sinh gần đây, tiêu chảy phân có máu, phân dương tính với heme hoặc tiêu chảy kèm theo sốt) sử dụng.

Thuốc kháng sinh không có tác dụng điều trị viêm dạ dày ruột do norovirus.