Tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng

TheoMichael Rubin, MDCM, New York Presbyterian Hospital-Cornell Medical Center
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 02 2023

Tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng là sự tích tụ máu trong khoang dưới hoặc ngoài màng cứng, có thể gây chèn ép cơ học tủy sống. Chẩn đoán bằng MRI hoặc, nếu không sẵn có tức thì, tiến hành chụp CT tủy có tiêm thuốc cản quang. Điều trị bằng phẫu thuật dẫn lưu ngay lập tức.

(Xem thêm Tổng quan về Rối Loạn Tủy sống.)

Máu tụ dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng (thường ở ngực hoặc thắt lưng) rất hiếm nhưng có thể do chấn thương lưng, thuốc chống đông hoặc điều trị tiêu sợi huyết, hoặc ở bệnh nhân xuất huyết tạng, chọc dịch não tủy.

Các triệu chứng và dấu hiệu của tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng

Các triệu chứng tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng khởi phát bằng đau lưng tại chỗ hoặc đau kiểu rễ và khi sờ nắn; mức độ đau thường nặng.

Chèn ép ủy có thể xuất hiện; chèn ép cột sống thắt lưng có thể gây ra hội chứng đuôi ngựa và liệt chi dưới. Những khiếm khuyết tiến triển trong khoảng thời gian vài phút cho đến vài giờ.

Chẩn đoán tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng

  • MRI

Tụ máu được nghi ngờ ở những bệnh nhân có triệu chứng và dấu hiệu của tủy sống cấp tính, không ép hoặc liệt nhẹ, không giải thích được, đặc biệt nếu có nguyên nhân (ví dụ chấn thương, chảy máu).

Chẩn đoán tụ máu dưới màng cứng hoặc dưới màng cứng tủy sống bằng MRI hoặc, nếu không có MRI ngay lập tức, bằng chụp CT tủy.

Điều trị tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng

  • Dẫn lưu

Điều trị tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng là phẫu thuật dẫn lưu ngay lập tức.

Bệnh nhân dùng warfarin hoặc thuốc chống đông máu đối kháng vitamin K khác được dùng phytonadione (vitamin K1) 2,5 mg đến 10 mg và huyết tương tươi đông lạnh khi cần thiết để bình thường hóa INR (tỷ lệ chuẩn hóa quốc tế), phytonadione được cho dùng theo đường tĩnh mạch nếu cần điều trị khẩn cấp; thuốc được dùng theo đường uống nếu không cần điều trị khẩn cấp. Bệnh nhân giảm tiểu cầu được truyền tiểu cầu.

Những điểm chính

  • Nghi ngờ tụ máu dưới màng cứng hoặc ngoài màng cứng ở những bệnh nhân bị đau lưng tại chỗ hoặc đau kiểu rễ hoặc đau khi gõ hoặc đột ngột, không rõ nguyên nhân, đặc biệt nếu có nguyên nhân (ví dụ chấn thương, chảy máu).

  • Chẩn đoán bằng MRI hoặc nếu không có MRI ngay thì chụp CT tủy.

  • Dẫn lưu mãu tụ vách ngăn mũi ngay lập tức.