Cách bó bột ngắn cho chân

TheoJames Y. McCue, MD, University of Washington
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 06 2021

Bó bột ngắn ở chân kéo dài từ khớp xương bàn chân đến chỏm xương mác và nhằm mục đích bất động bàn chân và cổ chân.

Bó bột ngắn ở chân thường không đủ cứng để dồn sức nặng lên trừ khi bột được chế tạo để kết hợp ủng bột đi bộ và vật liệu bó bột bổ sung để tạo sức mạnh và phân phối tải trọng.

Chỉ định

  • Một số loại gãy xương bàn chân

  • Một số loại gãy xương cổ chân

Chống chỉ định

  • Sưng cục bộ đáng kể

  • Gãy xương cần được điều trị bằng phẫu thuật và nên được cố định tạm thời bằng nẹp

Các biến chứng

  • Tổn thương do nhiệt (do phản ứng tỏa nhiệt của thạch cao hoặc do làm cứng sợi thủy tinh gây ra)

  • Vết loét do tì đè

  • Suy giảm chức năng tuần hoàn và/hoặc suy giảm chức năng thần kinh

  • Hội chứng khoang

Thiết bị

  • Tất lót bột

  • Đệm cuộn

  • Vật liệu bó bột bằng thạch cao hoặc sợi thủy tinh*, chiều rộng 10 cm (4 inch)

  • Kéo khỏe và/hoặc kéo cắt

  • Nước ấm và xô hoặc thùng chứa khác

  • Găng tay không vô trùng

* Cả hai vật liệu đều có hiệu quả như nhau. Lựa chọn phụ thuộc vào tình trạng sẵn có và mức độ ưu tiên của người dùng. Chiều dài và chiều rộng của vật liệu phụ thuộc vào phần cơ thể được cố định.

Tư thế

  • Bệnh nhân nên ở tư thế để bác sĩ có thể tiếp cận thích hợp với chân bị tổn thương.

  • Bệnh nhân được ngồi thoải mái trên bàn điều trị, chân đung đưa.

  • Cổ chân nên được bất động ở vị trí trung tính 90°.

Mô tả các bước tiến hành thủ thuật.

  • Để tất lót bột phủ lên đầu trên và đầu dưới của vùng đó (ví dụ, khoảng 5 đến 10 cm) trong phạm vi dự kiến có vật liệu bó bột. Khi kết thúc, bột phải bao phủ vùng đó từ ngay đầu trên của đầu xương bàn chân đến ngay đầu dưới của chòm xương mác.

  • Để một số lớp đệm (thường là 4).

  • Quấn lớp đệm theo đường vòng tròn, từ đầu dưới đến đầu trên che lên vùng sẽ bó bột. Chồng lớp bên dưới bằng một nửa chiều rộng của lớp đệm.

  • Đắp lớp đệm chặt vào da, không có khe hở nhưng không quá chặt làm ảnh hưởng đến tuần hoàn.

  • Làm phẳng lớp đệm khi cần thiết để tránh các chỗ lồi lõm và vón cục. Xé bỏ một số lớp đệm ở những vùng bị nhăn để làm phẳng lớp đệm.

  • Cân nhắc thêm phần đệm trên những lồi củ xương xẩu.

  • Nhúng vật liệu bó bột vào nước ấm.

  • Nhẹ nhàng vắt (không vắt kiệt) bỏ nước thừa từ vật liệu bó bột. (Không vắt kiệt thạch cao.)

  • Áp vật liệu bó bột theo đường vòng tròn từ khớp xương bàn chân đến ngay đầu dưới của chỏm xương mác, chồng lên lớp bên dưới bằng một nửa chiều rộng của vật liệu bó bột.

  • Vuốt mịn vật liệu bó bột để lấp đầy các kẽ hở trong thạch cao, gắn kết các lớp với nhau và khớp với đường viền của phần chân đó. Sử dụng lòng bàn tay thay vì các đầu ngón tay để ngăn không tạo các vết lõm khiến bệnh nhân ấn vào các vết loét.

  • Trát 4 đến 6 lớp thạch cao (thông thường) để đảm bảo đủ cố định. Mỗi lớp chồng lên nhau bằng một nửa chiều rộng; việc này cần phải có 2 đến 3 lần đi theo đường vòng tròn.

  • Đối với sợi thủy tinh, 2 đến 4 lớp thường là đủ. (Làm theo hướng dẫn dành riêng cho từng sản phẩm để áp dụng.)

  • Gấp lại tất lót bột trước khi thêm lớp vật bó bột cuối cùng. Cuộn lại phần tất lót bột thừa và đệm bông ở các mép ngoài của bột để che các mép thô của vật liệu nẹp và tạo mép nhẵn; cố định tất lót bột bên dưới vật liệu bó bột.

  • Kiểm tra tình trạng mạch máu thần kinh (ví dụ, thời gian làm đầy mao mạch và cảm giác ở đầu dưới) và chức năng vận động ở đầu dưới.

  • Giữ cổ chân ở vị trí trung tính là 90° cho đến khi vật liệu bó bột đủ cứng, thường từ 10 đến 15 phút.

Chăm sóc sau thủ thuật

  • Khuyên bệnh nhân giữ chỗ bột bó khô ráo.

  • Sắp xếp hoặc đề nghị lần khám theo dõi thích hợp.

  • Hướng dẫn bệnh nhân không dồn sức nặng cho đến khi tái khám.

  • Cung cấp nạng và hướng dẫn cách sử dụng nạng.

  • Khuyên bệnh nhân không được cắt bột bó hoặc chèn bất kỳ vật gì vào giữa da và bột bó.

  • Hướng dẫn bệnh nhân theo dõi các biến chứng như đau dữ dội hơn, dị cảm/tê và thay đổi màu sắc ở các ngón tay.

  • Hướng dẫn bệnh nhân đi khám thêm nếu không thể kiểm soát cơn đau bằng thuốc uống tại nhà.

Cảnh báo và các lỗi thường gặp

  • Việc bó bột cho chân/bàn chân bị sưng có thể khiến bệnh nhân mắc hội chứng khoang.

  • Đắp đệm bông quá chặt có thể dẫn đến hội chứng khoang.

  • Nếu bị tê, đau buốt hoặc cảm giác căng tức, phải thông báo cho bác sĩ.

Các mẹo và thủ thuật

  • Để bệnh nhân nằm sấp, đầu gối gập 90° để trọng lực giúp mắt cá chân gập xuống 90°.