Gãy đầu ngón xảy ra ở đốt xa ngón tay. Cơ chế là tổn thương nghiền (như trong kẹt bản lề cửa).
(Xem thêm Tổng quan về gãy xương.)
Gãy đầu ngón tay hay gặp. Chúng bao gồm từ gãy ngang đơn giản đến gãy các thương tổn phức tạp ở chỏm xương đốt xa. Chúng thường đi cùng tổn thương rách giường móng, dù bản thân móng vẫn còn nguyên vẹn.
Các triệu chứng và dấu hiệu của gãy đầu ngón tay
Đầu ngón tay bị sưng nề, tăng nhạy cảm đau. Gãy xương có tổn thương mô mềm nặng có thể gây ra chứng tăng cảm, thường kéo dài cả sau khi ổ gãy đã lành.
Thông thường, máu sẽ bị kẹt giữa móng và nền móng (tụ máu dưới móng), gây ra tình trạng đổi màu đen xanh dưới toàn bộ hoặc một phần móng, có thể bị nhô lên. Tụ máu dưới móng thường xảy ra khi giường móng bị rách.
BÁC SĨ P. MARAZZI/THƯ VIỆN ẢNH KHOA HỌC
Mất liên tục giường móng có thể dẫn tới biến dạng móng tay vĩnh viễn.
Chẩn đoán gãy đầu ngón tay
Các phim chụp X-quang
Chẩn đoán gãy đầu ngón tay dựa trên phim chụp X-quang, bao gồm các góc chụp thẳng, chếch và nghiêng. Khi chụp tư thế nghiêng, ngón cần chụp cần được tách biệt ra khỏi những ngón còn lại.
Điều trị gãy đầu ngón tay
Bảo vệ hoặc đeo nẹp trong 2 tuần
Với tụ máu lớn dưới móng hoặc gây đau, rạch móng
Hầu hết các loại gãy đầu ngón tay có thể điều trị bằng che phủ bảo vệ (ví dụ nẹp ngón bằng nhôm và đệm) quanh đầu ngón trong 2 tuần. Hiếm khi di lệch nhiều đến mức cần chỉ định mổ.
Mẫn cảm kéo dài có thể giải quyết khi điều trị bằng liệu pháp giải mẫn cảm.
Có thể dẫn lưu tụ máu dưới móng để giảm đau bằng cách đâm thủng móng (cưa tròn), thường là bằng thiết bị đốt điện (trừ khi có sơn móng tay) hoặc kim 18-gauge theo chuyển động khoan xoay; với cả hai phương pháp, áp lực hướng xuống sẽ dừng lại ngay khi sức cản giảm đi (chỉ điểm đâm thủng móng). Nếu mở móng được thực hiện nhẹ nhàng và nhanh chóng, gây tê thường không cần thiết. Nếu không, có thể sử dụng gây tê gốc ngón (tiêm thuốc tê tại chỗ vào gốc ngón tay).
Tổn thương giường móng
Không cần phải cắt bỏ móng nếu móng không bị thương tổn hoặc biến dạng đáng kể. Trong những trường hợp như vậy, vết rách ở giường móng, nếu có, có khả năng tự lành khi dùng nẹp; khoan lỗ tròn được thực hiện khi cần thiết để giảm đau do tụ máu dưới móng.
Nếu móng bị tổn thương nghiêm trọng hoặc bị biến dạng, cần tháo bỏ móng, khâu lại giường móng bằng chỉ nhỏ tự tiêu (ví dụ, polyglactin 6-0 hoặc 7-0). Sau đó, đầu ngón tay được quấn trong băng không dính (ví dụ: gạc kìm khuẩn tẩm vaselin); vết thương nên được kiểm tra trong vòng 24 tiếng để đảm bảo giường móng không dính vào băng gây đau đớn. Mặc dù về mặt kỹ thuật, chấn thương này là gãy xương hở, nhưng không cần dùng thuốc kháng sinh sau khi phục hồi nền móng ở những bệnh nhân bị gãy đầu xương ngón tay dưới móng.
Những điểm chính
Khi bị gãy ngón tay, giường móng thường bị xé rách gây máu tụ dưới móng mặc dù móng tay vẫn còn nguyên.
Chụp X-quang thẳng, chếch và nghiêng; đối với chế độ chụp nghiêng, hãy tách ngón tay bị thương tổn ra khỏi các ngón khác.
Mới hầu hết các gãy đầu ngón tay, che phủ bảo vệ đầu ngón trong hai tuần.
Điều trị máu tụ dưới mỏng bằng cách rạch mở móng dẫn lưu máu.
Khâu lại các tổn thương xé rách giường móng lớn; nếu móng bị thương tổn nghiêm trọng hay biến dạng, lấy bỏ móng trước khi khâu, sau đó che phủ đầu ngón bằng gạc không dính.
