Tương tác dinh dưỡng - thuốc

Theo
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 02 2023

    Dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến phản ứng của cơ thể với thuốc; ngược lại, thuốc có thể ảnh hưởng đến dinh dưỡng của cơ thể.

    Thực phẩm có thể tăng cường, trì hoãn hoặc giảm sự hấp thu thuốc. Thực phẩm ảnh hưởng đến sự hấp thu của nhiều kháng sinh. Chúng có thể làm thay đổi sự chuyển hóa của thuốc; ví dụ như chế độ ăn giàu protein có thể đẩy nhanh sự chuyển hóa của một số loại thuốc bằng cách kích thích cytochrome P-450. Ăn bưởi có thể ức chế cytochrom P-450 34A, làm chậm quá trình chuyển hóa của một số loại thuốc (ví dụ: amiodarone, carbamazepine, cyclosporine, một số thuốc chẹn kênh canxi, statin). Các chế độ ăn làm thay đổi hệ sinh vật có thể ảnh hưởng rõ rệt tới sự trao đổi chất toàn bộ của một số loại thuốc nhất định.

    Một số loại thực phẩm ảnh hưởng đến sự phản ứng của cơ thể với thuốc. Ví dụ, chất tyramine, một thành phần của phô mai và là một chất co mạch tiềm năng, có thể gây ra cơn tăng huyết áp ở một số bệnh nhân dùng chất ức chế monoamine oxidase khi họ ăn pho mát.

    Thiếu hụt dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu và chuyển hóa của thuốc. Thiếu năng lượng và protein nặng làm giảm nồng độ enzym của mô và có thể làm giảm đáp ứng với thuốc do giảm hấp thu hoặc gắn kết với protein và gây rối loạn chức năng gan. Những thay đổi trong đường tiêu hoá có thể làm giảm sự hấp thụ và ảnh hưởng đến phản ứng của thuốc. Thiếu canxi, magiê, hoặc kẽm có thể làm giảm chuyển hóa thuốc. Thiếu vitamin C làm giảm hoạt động của các enzyme chuyển hóa thuốc, đặc biệt ở người lớn tuổi.

    Nhiều loại thuốc ảnh hưởng đến sự thèm ăn, hấp thu thức ăn và chuyển hóa mô (xem bảng Tác dụng của một số loại thuốc). Một số loại thuốc (ví dụ, thuốc metoclopramide) làm tăng nhu động ruột, giảm hấp thu thực phẩm. Các thuốc khác (ví dụ như nhóm thuốc opioid, thuốc kháng cholinergic) làm giảm nhu động ruột. Một số loại thuốc được hấp thu tốt hơn nếu dùng chung với thức ăn.

    Bảng

    Một số loại thuốc ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa khoáng chất (xem bảng Tác dụng có thể có của thuốc đối với quá trình chuyển hóa khoáng chất). Một số kháng sinh xác định (như thuốc tetracycline) làm giảm hấp thu sắt, cũng giống như một số loại thực phẩm nhất định (ví dụ rau, chè, cám).

    Bảng

    Một số loại thuốc ảnh hưởng đến sự hấp thụ hoặc chuyển hóa vitamin (xem bảng Tác dụng có thể có của thuốc đối với sự hấp thụ hoặc chuyển hóa vitamin).

    Bảng