nhược thị

Có 3 nguyên nhân:

• Lác mắt

• Tật khúc xạ

• Sự tắc nghẽn của trục thị giác

Mắt lác có thể gây ra nhược thị bởi vì sự sắp xếp sai của mắt dẫn đến các hình ảnh võng mạc khác nhau được gửi tới vỏ não vùng thị giác. Khi sự sai lệch này xảy ra, não của một đứa trẻ chỉ chú ý đến chỉ một mắt mỗi lần, và đầu vào từ mắt khác bị ngăn chặn. Bởi vì các con đường thị giác đã được phát triển đầy đủ ở người lớn, sự xuất hiện của 2 hình ảnh khác nhau sẽ dẫn đến nhìn đôi chứ không phải là ngăn chặn hình ảnh của một bên.

Các tật khúc xạ (loạn thị, cận thị hoặc viễn thị) có thể gây giảm thị lực do hình ảnh bị mờ hoặc hình ảnh truyền đến não. Nhược thị dị hướng xảy ra trong trường hợp khúc xạ giữa hai mắt không bằng nhau, dẫn đến hình ảnh ở võng mạc có tiêu điểm khác nhau, trong đó hình ảnh từ mắt có tật khúc xạ lớn hơn được hội tụ kém hơn. Giảm thị lực hai bên có thể xảy ra trong trường hợp có tật khúc xạ cao như nhau ở cả hai mắt, do não nhận hai hình ảnh bị mờ.

Sự tắc nghẽn của trục thị giác ở một số điểm giữa bề mặt của mắt và võng mạc (ví dụ, do đục thủy tinh thể bẩm sinh) ảnh hưởng hoặc hoàn toàn ngăn chặn sự hình thành của một hình ảnh võng mạc trong mắt bị ảnh hưởng. Sự tắc nghẽn này có thể gây ra nhược thị.

nhược thị thường không có triệu chứng và thường chỉ được phát hiện khi sàng lọc thị lực thường quy. Trẻ em hiếm khi phàn nàn về mất thị lực một bên, mặc dù chúng có thể nheo mắt hoặc che một mắt. Trẻ rất nhỏ không nhận thấy hoặc không thể diễn đạt được nhận thức rằng thị lực của họ khác biệt ở một mắt so với mắt kia. Một số trẻ lớn hơn có thể ghi nhận thị lực khiếm khuyết ở mắt bị ảnh hưởng hoặc thể hiện sự kém nhận biét về chiều sâu. Khi lác mắt là nguyên nhân, sai lệch của ánh nhìn có thể được những người khác chú ý. Đục thủy tinh thể hoàn toàn gây tắc trục thị giác có thể gây ra chứng đồng tử trắng (một phản xạ màu trắng trong đồng tử, có thể thấy trong ảnh); tuy nhiên, đục thủy tinh thể một phần có thể không được chú ý.

• Kiểm tra thị lực sớm và định kỳ

• Chụp ảnh

• Các xét nghiệm khác (ví dụ, test che mắt, test che mắt - không che mắt, khúc xạ, soi đáy mắt, đèn khe)

Tầm soát thị lực để tìm nhược thị (và lác) bắt đầu ngay sau khi sinh bằng đánh giá phản xạ đỏ và được lặp lại khi khám sức khỏe cho trẻ hàng năm. Tầm soát thị lực hiệu quả nhất khi tầm soát phù hợp với lứa tuổi được thực hiện định kỳ trong suốt thời thơ ấu. Nếu một đứa trẻ không thể thực hiện kiểm tra thị lực chủ quan bằng biểu đồ mắt khi 3 hoặc 4 tuổi, thì nên giới thiệu đến bác sĩ chuyên khoa mắt (1).

Sàng lọc hình ảnh là một cách tiếp cận để sàng lọc trẻ trước khi biết nói mà không thể trải qua các test chủ quan do rối loạn học tập hoặc phát triển. Sàng lọc hình ảnh bao gồm việc sử dụng một máy ảnh đặc biệt phân tích phản xạ màu đỏ trong quá trình định hình trên một mục tiêu thị giác để xác định các yếu tố nguy cơ gây nhược thị.

Sàng lọc ở trẻ lớn hơn bao gồm kiểm tra độ nhạy bén với các hình vẽ, không yêu cầu biết bảng chữ cái (ví dụ, hình chữ E lộn nhào, thẻ Allen, hình hoặc ký tự HOTV) hoặc biểu đồ mắt Snellen.

Xác định nguyên nhân nền yêu cầu thêm các xét nghiệm khác. Mắt lác có thể được khẳng định bằng test che mắt xen kẽ hoặc test che mắt-không che mắt (xem Chẩn đoán mắt lác). Bác sĩ nhãn khoa có thể xác nhận tật khúc xạ bằng cách đo khúc xạ trên mỗi mắt. Sự tắc nghẽn của trục thị giác có thể được khẳng định bằng soi đáy mắt hoặc đèn khe.

Nhược thị có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm khi còn nhỏ, trước khi hệ thống thị giác hoàn thiện. Điều trị càng sớm thì khả năng phục hồi thị lực hoàn toàn càng lớn. Trong những trường hợp nhất định, trẻ lớn hơn bị nhược thị vẫn có thể cải thiện thị lực khi điều trị. Các nghiên cứu điều trị nhược thị đã chỉ ra rằng điều trị nhược thị có thể cải thiện thị lực nếu được bắt đầu ngay cả khi còn ở tuổi vị thành niên, cho đến 14 tuổi (1). Sự tái phát (tái phạm) có thể xảy ra trong một số trường hợp cho đến khi hệ thống thị giác trưởng thành. Một số bệnh nhân có giảm thị lực ngay cả khi sự trưởng thành thị giác đã xảy ra.

• Kính hoặc kính áp tròng

• Loại bỏ đục thủy tinh thể

• Vá (trị liệu tắc)

• Atropine giọt

• Điều trị mắt lác nếu có

Điều trị nhược thị sẽ do một bác sĩ nhãn khoa có kinh nghiệm trong việc điều trị rối loạn mắt ở trẻ em. Sau khi điều chỉnh khúc xạ (kính hoặc kính áp tròng) hoặc xóa trục thị giác (loại bỏ đục thủy tinh thể), phương pháp điều trị nhược thị chính là che mắt có thị lực tốt hơn để buộc não sử dụng mắt bị thương tổn. Trong trường hợp nhược thị khúc xạ, đeo kính hoặc kính áp tròng theo dõi sát có thể đủ thời gian để điều trị, đặc biệt là trong trường hợp nhược thị hai bên. Một khi sự cải thiện thị lực đã ổn định với việc đeo kính, liệu pháp điều trị bằng che mắt sẽ được bắt đầu (1). Trong trường hợp nhược thị do lác, điều trị bằng che mắt được thực hiện đầu tiên, sau đó là điều trị lác. Sử dụng mắt nhược thị được khuyến khích bằng cách che mắt tốt hơn hoặc bằng cách dùng thuốc atropine giọt vào mắt tốt hơn để tạo ra một thuận lợi về thị giác cho mắt bị nhược thị. Tuân thủ điều trị tốt hơn với liệu pháp nhỏ giọt.

Điều trị duy trì để ngăn ngừa tái phát có thể được khuyến cáo trong 1 đến 2 năm sau khi tình trạng cải thiện đã ổn định.