Sàng lọc ung thư

TheoRobert Peter Gale, MD, PhD, DSC(hc), Imperial College London
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 09 2022

    Đôi khi có thể phát hiện ung thư ở bệnh nhân không có triệu chứng gì nhờ khám lâm sàng định kỳ và thực hiện một số xét nghiệm sàng lọc. (Xem thêm Tổng quan về ung thư.)

    Khám phát hiện ung thư tuyến giáp, khoang miệng, da, hạch bạch huyết, tinh hoàn, tuyến tiền liệt và buồng trứng nên được đưa vào nội dung khám sức khỏe thường quy.

    Các xét nghiệm sàng lọc là các xét nghiệm được thực hiện ở những bệnh nhân không có triệu chứng mà có nguy cơ. Người ta sàng lọc ung thư vì chẩn đoán sớm có thể làm giảm tỷ lệ tử vong do bệnh bởi bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn sớm có thể chữa khỏi. Việc phát hiện sớm cũng giúp giảm việc phải dụng các liệu pháp điều trị mạnh và giảm chi phí. Nguy cơ bao gồm kết quả dương tính giả, cần các xét nghiệm xác định lại và có thể gây lo lắng và tốn chi phí đáng kể (như sinh thiết, nội soi). Bên cạnh đó là kết quả âm tính giả có dẫn đến cảm giác yên tâm sai lầm, khiến bệnh nhân bỏ qua các triệu chứng khác.

    Việc sàng lọc ung thư nên được thực hiện trong những trường hợp sau:

    • Khi các nhóm nguy cơ cao riêng biệt có thể được xác định, chẳng hạn như những người có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú, buồng trứng, tuyến tụy, huyết học, đại tràng hoặc tuyến tiền liệt

    • Khi xét nghiệm sàng lọc được chứng minh là có lợi ích nhiều hơn rủi ro và được các cơ quan y tế có thẩm quyền khuyến cáo

    Lịch trình sàng lọc được đề xuất liên tục phát triển dựa trên các nghiên cứu đang diễn ra (xem bảng Quy trình sàng lọc ở những người không có triệu chứng có nguy cơ trung bình theo khuyến nghị của Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ), Lực lượng đặc nhiệm các dịch vụ phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (USPSTF) và Hiệp hội bác sĩ Hoa Kỳ (ACP). Những xem xét hiện tại liên quan đến việc sàng lọc bao gồm sự hiểu biết đang phát triển rằng một số phát hiện (đặc biệt là ở tuyến tiền liệt và mô vú) có thể không tiến triển thành ung thư trong suốt cuộc đời của một người. Ví dụ, kiểm tra định kỳ nồng độ kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt trong máu (PSA) ở nam giới và chụp X quang vú định kỳ ở phụ nữ có thể dẫn đến kết quả sinh thiết mà một nhà nghiên cứu coi là ung thư nhưng sẽ không biểu hiện lâm sàng như ung thư Điều đó không ảnh hưởng xấu đến sự sống còn. Trong những trường hợp như vậy, mọi người có thể được điều trị ung thư (ví dụ phẫu thuật, hóa trị, xạ trị) mà không có lợi cho họ.

    Vấn đề quan trọng trong tầm soát là bao nhiêu người cần được tầm soát để ngăn ngừa một ca tử vong do ung thư và bao nhiêu người sẽ nhận được những can thiệp không cần thiết hoặc được quan tâm không cần thiết. Do những phức tạp này, có những tranh cãi đáng kể về những người nên được sàng lọc và ở độ tuổi nào cho những bệnh ung thư. Các khuyến nghị từ Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (ACS), Lực lượng đặc nhiệm các dịch vụ phòng ngừa bệnh tật Hoa Kỳ (USPSTF) và các tổ chức phụ chuyên môn khác nhau có thể khác nhau. Hiệp hội bác sĩ Hoa Kỳ (ACP) đưa ra các khuyến nghị dựa trên việc xem xét các hướng dẫn hiện có và bằng chứng mà chúng bao gồm để tầm soát ung thư vúung thư đại tràng.

    Bảng