Gãy cổ xương bàn ngón thường do lực nén theo trục dọc (ví dụ, từ đấm bằng nắm đấm).
(Xem thêm Tổng quan về gãy xương.)
Thảo luận này liên quan đến gãy xương bàn tay không phải xương bàn tay của ngón tay cái. Gãy cổ của 2 đến 5 xương bàn tay là phổ biến. Chúng gây đau, sưng nề, tăng nhạy cảm da và thỉnh thoảng là biến dạng. Biến dạng xoay có thể xảy ra. Metacarpal thứ 5 thường bị thương nhất do đấm (gãy xương của võ sĩ quyền anh). Khi những vết gãy này do đấm vào miệng ai đó, hệ thực vật trong miệng của con người có thể lây nhiễm sang vết thương, đôi khi gây nhiễm trùng. Bệnh nhân có vết cắn cần phải dùng kháng sinh.
Biến dạng xoay do gãy xương bàn tay
Thông thường, khi các khớp liên đốt sống gần được uốn cong đến 90°, các đường từ các đốt sống xa hội tụ tại một điểm trên xương cổ tay gần. Độ lệch của một trong những đường này gợi ý gãy xương cổ chân. |
Chẩn đoán cãy cổ xương bàn tay
X-quang
LIVING ART ENTERPRISES, LLC/SCIENCE PHOTO LIBRARY
SCOTT CAMAZINE/SCIENCE PHOTO LIBRARY
LIVING ART ENTERPRISES, LLC/SCIENCE PHOTO LIBRARY
SCOTT CAMAZINE/SCIENCE PHOTO LIBRARY
Bình thường, chẩn đoán dựa vào phim X-quang tư thế thẳng, nghiêng và chéo.
Điều trị gãy cổ xương bàn tay
Cần cho kháng sinh dự phòng với các vết thương hở
Nẹp cố định
Với một số loại gãy xương nhất định, nắn chỉnh
Nếu bệnh nhân có bất kỳ vết thương nào đặc biệt dạng như bị chọc thủng ở gần khớp bàn-ngón, cần hỏi bệnh nhân có đấm vào miệng người khác không. Nếu họ có, sẽ có nguy cơ nhiễm khuẩn từ vi khuẩn đường miệng ở người, cần tiến hành các biện pháp dự phòng nhiễm trùng (như, bơm rửa vết thương, kháng sinh dự phòng).
Điều trị gãy cổ xương bàn ngón tay bằng nẹp (ví dụ máng nẹp bên trụ trong gãy ở xương bàn ngón 4 hoặc 5), thường trong ít nhất vài tuần. Có thể cần nắn chỉnh trước khi đặt nẹp tùy loại gãy.
Không cần nắn chỉnh với các di lệch gập góc mặt mu hoặc gan khi
< 35° đối với xương bàn tay thứ 4
< 45° đối với xương bàn tay thứ 5
Nắn chỉnh cần thiết khi
Có biến dạng xoay của xương bàn ngón
Gãy xương bàn ngón 2 và 3 di lệch gập góc
Thường có thể nắn chỉnh kín được. Dùng gây tê khối máu tụ hoặc gây tê thần kinh trụ có thể giảm đau trong quá trình nắn.
Sau khi tháo nẹp, bệnh nhân có thể tập lấy lại tầm vận động tăng dần.
Máng nẹp bên trụ
Những điểm chính
Gãy cổ xương bàn ngón gây đau, sưng nề, tăng nhạy cảm da và thỉnh thoảng có biến dạng (như biến dạng xoay).
Chụp X-quang tư thể thẳng, nghiêng và chéo.
Nếu bệnh nhân có vết thương gần khớp bàn ngón, cần hỏi xem họ có đấm miệng người khác không; nếu có, thực hiện các biện pháp ngăn ngừa nhiễm trùng (ví dụ, kháng sinh dự phòng).
Điều trị gãy cổ xương bàn ngón với nẹp, nếu gập góc nhiều hay có biến dạng xoay cần nắn chỉnh trước, thường có thể nắn kín được.