Các tổn thương cơ chế duỗi gối

(Đứt gân cơ tứ đầu đùi; Đứt gân bánh chè; Gãy xương bánh chè; Gãy lồi củ chày)

TheoDanielle Campagne, MD, University of California, San Francisco
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 07 2023

Các tổn thương cơ chế duỗi gối thường liên quan đến gân cơ tứ đầu đùi, gân bánh chè, xương bánh chè, hoặc lồi củ chày. Thường phải điều trị bằng phẫu thuật.

(Xem thêm Tổng quan tổn thương dây chằng và các chấn thương mô mềm khác.)

Động tác duỗi gối liên quan đến cơ tứ đầu đùi bám vào xương bánh chè; xương bánh chè nối với lồi củ chày qua gân bánh chè. Gấp gối quá mạnh khi cơ tứ đầu đùi đang co có thể làm tổn thương các cấu trúc này. Các tổn thương bao gồm

  • Đứt gân tứ đầu đùi

  • Đứt gân bánh chè

  • Gãy xương bánh chè

  • Gãy lồi củ chày

Ở người khỏe mạnh, cần một lực đáng kể để làm tổn thương các cấu trúc này; gân bình thường đủ khỏe để xương bánh chè vỡ đôi ngang trước khi đứt gân. Tuy nhiên, đối tượng trong các tình trạng sau có nguy cơ cao bị đứt gân. Các tình trạng này bao gồm

Trong những người có nguy cơ cao, tổn thương có thể xuất phát từ một chấn thương nhẹ (ví dụ, khi đi xuống cầu thang). Gân cơ tứ đầu đùi thường bị chấn thương nhiều hơn gân bánh chè, đặc biệt ở người cao tuổi.

Các triệu chứng và dấu hiệu của chấn thương cơ chế cơ duỗi đầu gối

Vùng bị tổn thương đau và sưng.

Bệnh nhân bị đứt gân hoàn toàn không đứng được, không duỗi thẳng chân khi nằm ngửa, hoặc không duỗi được gối khi ngồi.

Các biến chứng về sau (ví dụ, mất vận động, yếu) là phổ biến.

Chẩn đoán chấn thương cơ chế cơ duỗi đầu gối

  • Đánh giá lâm sàng

  • X-quang

  • MRI

Thăm khám khớp gối có thể gợi ý cấu trúc nào bị tổn thương:

  • Đứt gân cơ tứ đầu đùi: Sờ thấy xương bánh chè lệch xuống dưới.

  • Rách gân bánh chè: Xương bánh chè di lệch trên (xương bánh chè).

  • Gãy ngang xương bánh chè: Thường sờ thầy khoảng trống giữa hai mảnh xương gãy.

Tuy nhiên, vùng tổn thương có thể sưng nề nhiều, làm che lấp các dấu hiệu này, do đó tổn thương có thể bị chẩn đoán sai là chấn thương dây chằng khớp gối kèm tụ máu. Nếu bệnh nhân bị sưng đau khớp gối sau một chấn thương, bác sĩ cần yêu cầu bệnh nhân ngồi xuống, cố gắng duỗi thẳng bên gối bị chấn thương để kiểm tra động tác duỗi chủ động của khớp gối hoặc yêu cầu bệnh nhân nằm ngửa, nâng cao chân bị chấn thương và giữ thẳng.

Ngọc trai & cạm bẫy

  • Luôn kiểm tra động tác duỗi gối chủ động nếu bệnh nhân có sưng đau khớp gối sau một chấn thương.

X-quang khớp gối thường quy cần được thực hiện. Xương bánh chè và xương bánh chè có thể được nhìn thấy trên phim chụp X-quang khớp gối. Phim X-quang có hình ảnh di lệch hoặc gãy xương bánh chè nhưng cũng có khi cho kết quả bình thường. Chụp MRI để xác định chẩn đoán.

Rách gân xương bánh chè
Dấu các chi tiết
Thấy xương bánh chè dịch chuyển lên trên trên phim chụp X-quang này (phía trên khớp gối) gợi ý một vết rách của gân xương bánh chè, cùng với co cơ tứ đầu đùi không trái ngược
ZEPHYR/SCIENCE PHOTO LIBRARY
Gãy xương bánh chè
Dấu các chi tiết
X-quang khớp gối nghiêng cho thấy một đường gãy ngang của xương bánh chè (mũi tên).
SCOTT CAMAZINE/SCIENCE PHOTO LIBRARY

Điều trị chấn thương cơ chế cơ duỗi đầu gối

  • Sửa chữa bằng phẫu thuật

Điều trị chấn thương cơ chế kéo dài đầu gối là phẫu thuật sửa chữa.