Nhai lại là ựa ra (thường là không tự chủ) một lượng nhỏ thức ăn từ dạ dày (thường xuất hiện nhiều nhất là sau khi ăn từ 15 đến 30 phút) được nhai lại và bị nuốt lại trong hầu hết các trường hợp.
Bệnh nhân không phàn nàn về buồn nôn hoặc đau bụng.
Nhai lại thường thấy ở trẻ sơ sinh. Không rõ tỷ lệ mắc bệnh ở người lớn, vì hiếm khi được bản thân bệnh nhân nhắc đến.
Căn nguyên của nhai lại
Bệnh nhân không giãn được cơ trơn hoặc túi thừa Zenker có thể ựa ra thức ăn không được tiêu hóa mà không có buồn nôn. Ở đa số bệnh nhân không có tình trạng tắc thực quản, không rõ sinh lý bệnh. Nhu động đảo ngược ở động vật nhai lại chưa được báo cáo ở người. Tình trạng bất thường này có lẽ do thói quan không thích nghi tốt, đã được học và có thể là một phần của một tình trạng rối loạn về ăn uống. Người ta học cách mở cơ thắt thực quản dưới và đẩy các thành phần có trong dạ dày vào thực quản và họng bằng cách tăng áp lực dạ dày thông qua quá trình co giãn nhịp nhàng của cơ hoành.
Triệu chứng và dấu hiệu của nhai lại
Buồn nôn, đau và khó nuốt không xảy ra. Trong các giai đoạn bị căng thẳng, bệnh nhân ít để ý về việc nhai lại kín đáo. Quan sát hành động lần đầu, người ta có thể giới thiệu bệnh nhân đến gặp bác sĩ. Hiếm khi, bệnh nhân ựa ra và tống đủ lượng thức ăn ra để giảm cân.
Chẩn đoán nhai lại
Đánh giá lâm sàng
Đôi khi nội soi, nghiên cứu nhu động thực quản, hoặc cả hai
Nhai lại thường được chẩn đoán thông qua quan sát. Tiền sử tâm lý xã hội có thể tiết lộ những căng thẳng tinh thần tiềm ẩn. Cần làm nội soi hoặc chụp một loạt phim đường tiêu hóa trên để loại trừ các tình trạng bệnh lý gây tắc cơ học hoặc túi thừa Zenker. Đo áp lực thực quản và các kiểm tra để đánh giá quá trình làm rỗng dạ dày và nhu động hang vị-tá tràng có thể được sử dụng để xác định rối loạn nhu động (1).
Tài liệu tham khảo chẩn đoán
1. Murray HB, Juarascio AS, Di Lorenzo C, et al: Diagnosis and treatment of rumination syndrome: A critical review. Am J Gastroenterol 114(4):562–578, 2019. doi:10.14309/ajg.0000000000000060
Điều trị nhai lại
Kỹ thuật điều chỉnh hành vi
Điều trị nhai lại là điều trị hỗ trợ. Những bệnh nhân có động lực có thể có đáp ứng với kỹ thuật điều chỉnh hành vi (ví dụ: thư giãn, phản hồi sinh học, tập thở bằng cơ hoành [sử dụng cơ hoành thay vì cơ ngực để hít thở]; 1).
Baclofen có thể có tác dụng, nhưng có hạn chế về dữ liệu hiệu quả và độ an toàn lâu dài. Tư vấn tâm lý có thể hữu ích.
Tài liệu tham khảo về điều trị
1. Murray HB, Juarascio AS, Di Lorenzo C, et al: Diagnosis and treatment of rumination syndrome: A critical review. Am J Gastroenterol 114(4):562–578, 2019. doi:10.14309/ajg.0000000000000060