Tổng quan về chức năng tuyến cận giáp

TheoJames L. Lewis III, MD, Brookwood Baptist Health and Saint Vincent’s Ascension Health, Birmingham
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 01 2023

    Thường có bốn tuyến cận giáp. Đúng như tên gọi, tuyến này nằm gần tuyến giáp ở cổ, mặc dù số lượng và đặc biệt là vị trí khá thay đổi. Các tuyến có kích thước bằng hạt đậu này đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì mức canxi của cơ thể. (Xem thêm Tăng canxi máuHạ canxi máu.)

    Các tế bào tuyến cận giáp sản xuất, lưu trữ và tiết ra một loại hormone polypeptide được gọi là hormone tuyến cận giáp (PTH). PTH có một số tác dụng nhưng có lẽ tác dụng quan trọng nhất là

    • Tăng canxi huyết thanh

    Các tế bào tuyến cận giáp cảm nhận được tình trạng giảm canxi huyết thanh và để đáp lại, sẽ giải phóng PTH được tạo sẵn vào tuần hoàn trong vòng vài phút sau khi nồng độ canxi huyết thanh giảm.

    PTH làm tăng nhanh canxi huyết thanh bằng cách

    • Tăng hấp thu canxi ở thận và ruột

    • Huy động nhanh chóng canxi và photphat từ xương bằng cách kích thích quá trình tiêu xương

    Sự bài tiết canxi từ thận thường đồng thời với natri và bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố tương tự quản lý vận chuyển natri trong ống lượn gần. Tuy nhiên, PTH tăng khả năng tái hấp thu canxi ở ống thận không phụ thuộc vào natri.

    PTH cũng

    • Làm giảm sự hấp thu phosphat tại thận và do đó làm tăng mất phosphat tại thận.

    Theo cơ chế này, PTH làm giảm phosphate huyết tương khi nó làm tăng canxi, do đó ngăn chặn tình trạng kết tủa canxi phốt phát trong các mô cơ thể

    PTH cũng làm tăng canxi huyết thanh bằng cách kích thích chuyển đổi vitamin D thành dạng hoạt động mạnh nhất, calcitriol (1,25-dihydroxycholecalciferol). Dạng vitamin D này làm tăng tỉ lệ phần trăm lượng canxi của thức ăn được hấp thu bởi ruột. Mặc dù quá trình hấp thu canxi tăng lên, việc tăng tiết PTH trong thời gian dài thường dẫn đến sự tiêu xương thực sự do chức năng tạo xương bị ức chế và hoạt động của hủy cốt bào được thúc đẩy. PTH và vitamin D đều có chức năng như các chất điều hòa quan trọng cho sự phát triển xương và chu chuyển xương (xem thêm ‬Thiếu hụt và phụ thuộc Vitamin D‬).

    PTH được gan loại bỏ nhanh chóng khỏi hệ tuần hoàn, phân cắt peptit nguyên vẹn thành các đoạn tận cùng amino và cacboxy. Các mảnh vỡ này sau đó được đào thải qua thận. Xét nghiệm miễn dịch phóng xạ đối với những mảnh vỡ này là xét nghiệm đầu tiên có sẵn để chẩn đoán cường cận giáp nguyên phát và theo dõi cường cận giáp thứ phát sau bệnh thận, nhưng do tốc độ phân hủy PTH thay đổi theo nồng độ canxi và mức bài tiết qua thận có thể giảm khi có bệnh thận mạn tính tiến triển, sử dụng xét nghiệm thế hệ thứ hai đo phân tử PTH nguyên vẹn. PTH tăng tiết niệu theo chu kỳ adenosine monophosphat (cAMP). Có thể đo mức bài tiết cAMP qua thận để chẩn đoán giả suy cận giáp.