Một số nguyên nhân gây mất thị lực cấp tính
Nguyên nhân | Những phát hiện gợi ý | Tiếp cận chẩn đoán |
|---|---|---|
Mất thị lực cấp tính không đau | ||
Mù thoáng qua | Mù một mắt kéo dài vài phút đến vài giờ (điển hình là < 5 phút khi do bệnh mạch não) | Cân nhắc Siêu âm động mạch cảnh Siêu âm tim MRI hoặc CT não Điện tâm đồ (ECG) Theo dõi sát nhịp tim |
Thiếu máu đầu thị thần kinh (thường ở bệnh nhân viêm động mạch tế bào khổng lồ) | Đôi khi đau đầu, cứng hàm hoặc cứng lưỡi, sưng đau vùng thái dương, phù bạc màu gai thị với xuất huyết xung quanh, tắc động mạch trung tâm võng mạc hoặc nhánh động mạch Đôi khi đau cứng ở gốc cơ (do đau đa cơ dạng thấp) Đôi khi chỉ có mất thị lực | Tốc độ máu lắng, protein phản ứng C (CRP), số lượng tiểu cầu (PLT) Sinh thiết động mạch thái dương |
Mất thị lực cơ năng (không phổ biến) | Phản xạ đồng tử bình thường, rung giật nhãn cầu phản ứng với vật chuyển động, không có tổn thương thực thể trên khám lâm sàng Thường không có khả năng viết tên hay chạm hai bàn tay đang duỗi vào nhau Đôi khi các mức độ mất thị lực trầm trọng khác nhau lại có mức ảnh hưởng như nhau Đôi khi phóng đại mức độ nghiêm trọng của một rối loạn hữu cơ về mắt | Đánh giá lâm sàng Nếu nghi ngờ chẩn đoán cần đánh giá về lâm sàng và làm điện chẩm |
Xuất huyết hoàng điểm do tân mạch trong thoái hóa hoàng điểm tuổi già | Máu trong võng mạc hoặc dưới võng mạc nằm trong và xung quanh hoàng điểm | Đánh giá lâm sàng |
Thiếu máu đầu thị thần kinh không do viêm mạch | Phù gai và xuất huyết Đôi khi mất thị trường phía dưới và trung tâm Các yếu tố nguy cơ (ví dụ, đái tháo đường, tăng huyết áp, hạ huyết áp) | máu lắng (ESR), protein phản ứng C (CRP), và số tiểu cầu (PLT) Cân nhắc sinh thiết động mạch thái dương để loại trừ viêm động mạch tế bào khổng lồ |
Đau nửa đầu ảnh hưởng đến mắt | Ám điểm do đau nửa đầu (visual migrane), dạng moisaic, hoặc mất thị lực hoàn toàn kéo dài thường là 10-60 phút và thường là đau đầu Hai bên, nhưng có thể có vẻ là một mắt nếu khối u nằm lệch tâm (tức là, rối loạn thị giác ở trường bên phải của cả hai mắt có thể được coi là chỉ ở mắt phải) Thông thường ở bệnh nhân trẻ | Đánh giá lâm sàng |
Sự xuất hiện gần như ngay tức khắc, võng mạc nhạt màu, hoàng điểm anh đào, đôi khi là mảng xơ vữa Hollenhorst (ở vị trí tắc nghẽn động mạch) Các yếu tố nguy cơ của bệnh mạch máu | ESR, CRP, và số lượng tiểu cầu để loại trừ các tế bào động mạch khổng lồ Siêu âm động mạch cảnh Siêu âm tim Cân nhắc chụp MRI hoặc CT não ECG Theo dõi sát nhịp tim | |
Sự nhiều lên của ruồi bay, chớp sáng hoặc cả hai Khuyết thị trường, nếp gấp võng mạc Các yếu tố nguy cơ (ví dụ như chấn thương, phẫu thuật mắt, cận thị nặng, ở nam giới, tuổi cao) | Đánh giá lâm sàng Đôi khi siêu âm đáy mắt | |
Thường xuyên, nhiều lần, xuất huyết võng mạc lan rộng Yếu tố nguy cơ (ví dụ, tiểu đường, tăng huyết áp, hội chứng tăng độ nhớt máu thiếu máu hồng cầu hình liềm) | Đánh giá lâm sàng | |
Thiếu máu não thoáng qua hoặc là đột quỵ | Các khuyết thị trường đối xứng hai bên (đồng danh), không ảnh hưởng đến thị lực ở các phần nguyên vẹn của thị trường (tổn thương thùy chẩm hai bên là ngoại lệ và không phổ biến nhưng có thể xảy ra do tắc động mạch sống nền) Các yếu tố nguy cơ cho xơ vữa động mạch | Siêu âm động mạch cảnh Siêu âm tim Cân nhắc chụp MRI hoặc CT não ECG Theo dõi sát nhịp tim |
Xuất huyết dịch kính | Ruồi bay hoặc mạng nhện trong tầm nhìn Yếu tố nguy cơ (ví dụ, đái tháo đường, rách võng mạc, thiếu máu hồng cầu lưỡi liềm, chấn thương) | Siêu âm mắt có thể đánh giá võng mạc |
Mất thị lực cấp tính kèm đau mắt | ||
Nhìn thấy quầng màu, buồn nôn, nhức đầu, sợ ánh sáng, cương tụ kết mạc, phù giác mạc, tiền phòng nông, áp lực nội nhãn thường > 40 mm Hg | Đánh giá ngay về mắt Soi góc | |
Ổ loét có thể quan sát được bằng nhuộm fluorescein, khám sinh hiển vi, hoặc cả hai Các yếu tố nguy cơ (ví dụ, chấn thương, đeo kính tiếp xúc) | Khám mắt | |
Ruồi bay, cương tụ kết mạc, đồng tử kém hồng, mủ tiền phòng, hoặc kết hợp Yếu tố nguy cơ (nhiễm trùng sau phẫu thuật mắt, chấn thương vỡ nhãn cầu,dị vật nội nhãn [ví dụ, sau khi đóng kim loại vào kim loại], nhiễm nấm huyết hoặc nhiễm trùng huyết) | Đánh giá nhãn khoa ngay lập tức với xét nghiệm vi sinh (ví dụ: nhuộm gram và cấy dịch hút tìm viêm nội nhãn nội sinh, cấy máu và nước tiểu) | |
Viêm dây thần kinh thị giác (thường hay đau nhưng không phải luôn đau) | Đau nhẹ khi di động nhãn cầu, tổn thương phản xạ đồng tử hướng tâm (xảy ra sớm) Các khuyết thị trường, điển hình là trung tâm Kết quả sắc giác Đôi khi phù gai thị | MRI cản quang bằng Gadolinium để chẩn đoán xơ cứng rải rác và các bệnh liên quan |