Các kết quả dịch não tủy trong viêm màng não
Điều kiện | Loại tế bào ưu thế* | Protein* | Glucose* | Các xét nghiệm đặc hiệu |
|---|---|---|---|---|
CSF bình thường | Tổng số lympho bào† (0-5 tế bào/mcL) | < 40 mg/dL | > 50% glucose máu | không |
Viêm màng não do vi khuẩn | Bạch cầu (thường là PMN), thường tăng lên rất nhiều | Tăng | < 50% lượng đường trong máu (có thể rất thấp) | Nhuộm Gram (dương tính nếu có 105 CFU vi khuẩn/mL) Nuôi cấy vi khuẩn PCR đa chuỗi nếu có thể |
Viêm màng não do virus | Lymphocytes (có thể phối hợp, PMN và lymphocytes trong 24-48 giờ đầu tiên) | Tăng | Thường là bình thường | Bảng PCR đa kênh (nếu có) và/hoặc PCR thông thường (để kiểm tra enterovirus hoặc herpes simplex, herpes zoster, hoặc vi rút West Nile) IgM (để kiểm tra virus West Nile hoặc các arbovirus khác) |
Viêm màng não do lao‡ | PMN và lymphocytes (thường là tăng lympho) | Tăng | < 50% lượng đường trong máu (có thể rất thấp) | Nhuộm AFB PCR Nuôi cấy Mycobacterial (thể tích mẫu CSF lý tưởng là ≥ 30 mL) Xét nghiệm interferon gamma trong huyết thanh và CSF (nếu có thể) Xpert MTB/RIF§ |
Viêm màng não do nấm | Tế bào Lympho bình thường | Tăng | < 50% lượng đường trong máu (có thể rất thấp) | Xét nghiệm tìm kháng nguyên cryptococcus Bảng xét nghiệm PCR đa kênh nếu có (một thử nghiệm bổ trợ, không thay thế các thử nghiệm khác) Xét nghiệm huyết thanh học đối với Coccidioides immitis hoặc kháng nguyên Histoplasma sp nếu bệnh nhân ở vùng dịch bệnh lưu hành gần đây Nuôi cấy nấm (thể tích mẫu CSF lý tưởng là ≥ 30 mL) Mực tàu (đối với Cryptococcus sp) |
* Những bệnh nhân suy giảm miễn dịch nặng có sự thay đổi số lượng tế bào, glucose và protein có thể rất ít. Đường máu nên được đo khi chọc dịch não tủy được thực hiện để có thể xác định tỷ lệ glucose trong dịch não tủy. | ||||
† Bình thường, dịch não tủy của trẻ sơ sinh hoặc sau cơn co giật có một số ít các tế bào. | ||||
‡ Trong viêm màng não do lao, nhuộm AFB dịch não tủy không nhạy, độ nhạy của xét nghiệm PCR chỉ khoảng 50% và nuôi cấy cần đến 8 tuần. Các xét nghiệm interferon-gamma dương tính trong CSF chỉ ra viêm màng não do lao, nhưng xét nghiệm gamma interferon trong huyết thanh chỉ có thể cho thấy có nhiễm lao trước đó. Do đó, khó chẩn đoán xác định viêm màng não do lao, và nếu nghi ngờ nhiều, thậm chí nếu không chẩn đoán xác định được, người ta vẫn điều trị lao. § Xpert MTB/RIF (một xét nghiệm khuếch đại tự động acid nucleic của MTB nhanh) có thể được sử dụng để phát hiện DNA của M. tuberculosis trong dịch não tủy. | ||||
CSF = dịch não tủy; PCR = Phản ứng chuỗi polymerase; PMN = Bạch cầu hạt đa nhân. | ||||