Gãy đầu dưới xương quay thường do ngã chống tay.
(Xem thêm Tổng quan về gãy xương.)
Hầu hết các loại gãy đầu dưới xương quay đều di lệch mặt lưng hoặc gập góc (đôi khi gọi là gãy Colles); chúng rất phổ biến đặc biệt ở người già. Thông thường, mỏm trâm quay cũng bị gãy. Hiếm hặp hơn, xảy ra di lệch mặt mu (gọi là gãy Smith) khi cổ tay gấp lúc chấn thương.
Các triệu chứng và dấu hiệu của gãy xương đầu dưới xương quay
Một gãy xương cổ tay (Colles hay Smith) biểu hiện biến dạng hoặc sưng nề có thể gây tổn thương thần kinh giữa; khi thần kinh giữa bị tổn thương, đầu ngón II bị tê bì và động tác đối chiếu ngón I và ngón V bị yếu.
Nếu lực tác động lớn, xương cánh tay có thể bị va đập, rút ngắn xương.
Những biến chứng khác (như: cứng khớp, biến dạng khớp, đau, thoái hóa kéo dài, hội chứng đau vùng phức tạp) có thể xảy ra, đặc biệt nếu như gãy gây di lệch hay gập góc nhiều khớp cổ tay.
Chẩn đoán gãy đầu dưới xương quay
X-quang thẳng và nghiêng
Các biểu hiện lâm sàng bao gồm gập góc hay di lệch mặt mu (biến dạng hình nĩa) và đau, sưng nề, tăng nhạy cảm da.
Gãy đầu dưới xương quay thường nhìn rõ trên phim X-quang tư thế thẳng và nghiêng. Thỉnh thoảng cần chụp CT để xác định gãy liên quan diện khớp.
Điều trị gãy đầu dưới xương quay
Nắn chỉnh kín
Nếu gãy hở hoặc nắn kín thất bại, chuyển mổ mở
Đặt nẹp mặt gan
Cần được theo dõi ở chấn thương chỉnh hình trong 1 tuần
Khớp được nắn và bất động ở tư thế gấp cổ tay 15 đến 30° kèm theo đặt nẹp mặt gan tay hoặc nẹp Sugar-Tong. Thường có thể nắn kín. Trong quá trình nắn kín, có thể kiểm soát đau tại khoa cấp cứu bằng thuốc giảm đau opiod hoặc gây tê khối máu tụ.
Đặt nẹp mặt gan
Nẹp Sugar-Tong
Mổ mở nắn chỉnh kết hợp xương bên trong có thể cần thiết trong những trường hợp sau:
Khớp bị đứt đoạn hoặc vết gãy kéo dài vào trong khớp.
Gãy gây co ngắn quá mức.
Nắn chỉnh kín thất bại.
Nẹp ôm ngón tay có thể sử dụng để hỗ trợ trong quá trình nắn kín đầu dưới xương quay. Chúng được sử dụng để giữ kéo các ngón trong khi nắn chỉnh gập góc xương quay. Lực kéo giúp kéo giãn mảnh gãy đầu xa, đặt lại chiều dài xương quay.
Bệnh nhân nên được tư vấn để di chuyển ngón tay, khuỷu tay (nếu không cố định), và vai mỗi ngày để ngăn ngừa cứng khớp và nâng bàn tay của họ để giúp kiểm soát sưng.
Những điểm chính
Hầu hết các loại gãy đầu dưới xương quay đều di lệch ở mặt lưng hoặc gập góc (đôi khi gọi là gãy Colles); gãy kiểu này rất phổ biến, đặc biệt là ở người già.
Gãy cổ tay mà có biến dạng hoặc sưng nề nhiều có thể gây tổn thương thần kinh giữa.
Chụp X-quang tư thế thẳng và nghiêng thường đủ xác định gãy đầu dưới xương quay, tuy nhiên thỉnh thoảng cần chỉ định chụp CT để nhận diện các loại gãy phạm khớp.
Có thể thử nắn kín và nẹp, tuy nhiên nếu nắn kín thất bại hay gãy phạm khớp, chồng ngắn nhiều cần xem xét mổ mở nắn chỉnh kết hợp xương bên trong.