Nốt ruồi không điển hình

Nốt ruồi không điển hình thường lớn hơn các nốt ruồi khác (đường kính > 6 mm) và chủ yếu tròn (không giống các ung thư tế bào hắc tố) nhưng có đường viền không rõ ràng và không đối xứng nhẹ. Ngược lại, ung thư tế bào hắc tố có màu sắc bất thường lớn và có thể có các vùng màu đỏ, xanh, trắng, tăng sắc tố hoặc xen kẽ với một vết sẹo.

• Đánh giá lâm sàng

• Đánh giá qua soi da

• Sinh thiết

• Khám sức khoẻ định kỳ

Nốt ruồi không điển hình phải được phân biệt với u hắc tố. Các biểu hiện gợi ý ung thư tế bào hắc tố, còn được biết như là ABCDE của ung thư tế bào hắc tố, là

• Đ: Không đối xứng

• B: Bờ – bờ không đều (không tròn/bầu dục)

• C: Sự biến đổi màu sắc trong nốt ruồi, màu sắc không bình thường, hoặc màu sắc thay đổi hoặc tối hơn so với các nốt ruồi khác của bệnh nhân

• D: Đường kính – > 6 mm

• E: Sự tiến triển – một nốt ruồi mới trên bệnh nhân > 30 tuổi hoặc một nốt ruồi đang thay đổi

Mặc dù khám lâm sàng đôi khi có thể tạo chẩn đoán nốt ruồi không điển hình (xem bảng Đặc điểm của nốt ruồi không điển hình so với nốt ruồi điển hình), có thể rất khó khăn để thấy sự khác biệt trực quan giữa nốt ruồi không điển hình và ung thư tế bào hắc tố; sinh thiết của các thương tổn nguy cơ nên được thực hiện để xác định chẩn đoán và để xác định mức độ biệt hóa. Sinh thiết cần phải nhằm mục đích bao gồm toàn bộ chiều sâu và chiều rộng của tổn thương; lý tưởng là sinh thiết cắt bỏ.

Bệnh nhân có nhiều nốt ruồi không điển hình và tiền sử cá nhân hoặc gia đình có khối u ác tính nên được kiểm tra thường xuyên (ví dụ, hàng năm với tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư tế bào hắc tố, thường xuyên hơn đối với tiền sử cá nhân bị ung thư tế bào hắc tố). Một số bác sĩ da liễu quan sát các mô hình sắc tố của tổn thương tế bào hắc tố bằng dụng cụ cầm tay được gọi là kính soi da. Soi da cho phép bác sĩ da liễu nhìn thấy các cấu trúc không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Soi da có thể cho thấy một số đặc điểm nguy cơ cao gợi ý u hắc tố (ví dụ như bề mặt phủ màu xanh trắng, các chấm và nốt không đều, mạng lưới màu sắc không điển hình, đảo ngược).

• Loại bỏ bằng cách cắt bỏ hoặc cạo khi muốn

• Cắt bỏ hoàn toàn các tổn thương không điển hình

Loại bỏ dự phòng tất cả các nốt ruồi không điển hình không có hiệu quả trong việc ngăn ngừa u ác tính và không được khuyến cáo. Tuy nhiên, những nốt ruồi không điển hình cần bảo đảm phải được loại bỏ đối khi có bất cứ dấu hiệu nào sau đây:

• Một bệnh nhân có tiền sử nguy cơ cao (ví dụ như tiền sử ung thư tế bào hắc tố).

• Một bệnh nhân không thể bảo đảm theo dõi chặt chẽ.

• Nốt ruồi có những đặc điểm trên dermatoscopy có nguy cơ cao.

• Nốt ruồi ở vị trí giám sát khó khăn, hoặc không giám sát được.

• Chống nắng (ví dụ, quần áo bảo vệ nắng, kem chống nắng, tránh nắng trong giờ cao điểm, tìm bóng mát)

• Tự kiểm tra thường xuyên

• Chụp ảnh toàn thân

• Đôi khi cần sự giám sát của các thành viên trong gia đình

Bệnh nhân có nốt ruồi không điển hình nên tránh phơi nắng quá nhiều và sử dụng các biện pháp chống nắng. Những bệnh nhân phải chống nắng cẩn thận nên được tư vấn để bổ sung đủ vitamin D. Ngoài ra, họ nên được dạy tự kiểm tra để phát hiện sự thay đổi của nốt ruồi hiện tại và để nhận ra các đặc điểm của u tế bào hắc tố. chụp ảnh cơ thể có thể giúp phát hiện nốt ruồi mới và giám sát thay đổi của nốt ruồi hiện có. Chụp ảnh toàn thân có thể giúp phát hiện các nốt ruồi mới và theo dõi các nốt ruồi hiện có để biết các thay đổi. Đề nghị nên theo dõi thường xuyên.

Nếu bệnh nhân có tiền sử u ác tính (dù phát triển từ nốt ruồi không điển hình hay tổn thương mới) hoặc các loại ung thư da khác, người thân ở mức độ 1 cần được kiểm tra. Những bệnh nhân thuộc gia đình tiền sử ung thư tế bào hắc tố (nghĩa là ≥ 2 người họ hàng cấp 1 có ung thư tế bào hắc tố) có nguy cơ cao bị ung thư hắc tố. Toàn bộ da (kể cả da đầu và sinh dục) của các thành viên trong gia đình có nguy cơ cần được kiểm tra ít nhất một lần để xác định nguy cơ và cần theo dõi.