(Xem thêm Rụng tóc Rụng tóc Rụng tóc được định nghĩa là mất tóc từ cơ thể. Rụng tóc thường là một nguyên nhân gây quan tâm lớn cho bệnh nhân do mỹ phẩm và tâm lý, nhưng nó cũng có thể là một dấu hiệu quan trọng của bệnh... đọc thêm .)
Da đầu và râu bị ảnh hưởng nhiều nhất, nhưng bất kỳ khu vực lông nào cũng có thể có liên quan. Rụng tóc có thể ảnh hưởng đến hầu hết hoặc toàn bộ cơ thể (alopecia universalis). Rụng tóc mảng được cho là một rối loạn tự miễn dịch ảnh hưởng đến những người nhạy cảm về mặt di truyền tiếp xúc với các tác nhân môi trường không rõ ràng. Nó đôi khi cùng tồn tại với tự miễn bạch biến Bệnh bạch biến Bạch biến là một tổn thương mất tế bào sắc tố da dẫn đến vùng da bị giảm sắc tố với nhiều kích cỡ khác nhau. Nguyên nhân thường không rõ, nhưng các yếu tố di truyền và tự miễn là có thể liên... đọc thêm hoặc là viêm tuyến giáp Viêm tuyến giáp Hashimoto Viêm tuyến giáp Hashimoto là tình trạng viêm mạn tính tự miễn của tuyến giáp với thâm nhiễm tế bào lympho. Các dấu hiệu phát hiện bệnh bao gồm tuyến giáp to, không đau và các triệu chứng của... đọc thêm .
Chẩn đoán rụng tóc từng mảng
Khám
Chẩn đoán rụng tóc mảng bằng cách nhìn. Rụng tóc từng vùng thường biểu hiện dưới dạng các mảng rụng tóc hình tròn rời rạc được đặc trưng bởi các sợi tóc gãy ngắn ở rìa giống như dấu chấm than. Đôi khi móng tay bị rỗ, có rãnh dọc, hoặc xuất hiện trachyonychia, độ nhám của móng cũng có ở lichen phẳng Lichen Phẳng Planen planus là một phản ứng viêm tái phát, ngứa, đặc trưng bởi các sẩn nhỏ, rải rác, đa giác, đỉnh phẳng, có thể kết hợp thành các mảng vẩy thô, thường kèm theo tổn thương ở miệng và/hoặc... đọc thêm . Cũng có thể thấy lưỡi liễm đỏ.
Chẩn đoán phân biệt bao gồm nấm da đầu Nấm da đầu (Scalp Ringworm) Nấm da đầu là nhiễm trùng nấm dermatophyte ở da đầu. Chẩn đoán bằng biểu hiện lâm sàng và bằng cách kiểm tra các sợi lông hoặc sợi lông đã được nhổ và đóng vẩy trên giá thể ướt kali hydroxit... đọc thêm , tật nhổ tóc Trichotillomania Nhổ tóc bệnh lý được đặc trưng bởi việc nhổ tóc tái diễn dẫn đến giảm số lượng tóc trên đầu. Bệnh nhân mắc chứng nhổ tóc bệnh lý liên tục lặp lại việc kéo tóc hoặc nhổ tóc mà không có lí do... đọc thêm , rụng tóc do kéo lupus Lupus ban đỏ hệ thống (SLE) Lupus ban đỏ hệ thống là một bệnh lý viêm tự miễn mạn tính có biểu hiện bệnh ở nhiều hệ cơ quan, xảy ra chủ yếu ở phụ nữ trẻ tuổi. Các biểu hiện phổ biến có thể bao gồm đau khớp và viêm khớp... đọc thêm , và giang mai thứ phát Bệnh giang mai thứ phát Bệnh giang mai do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra và được đặc trưng bởi 3 giai đoạn có triệu chứng liên tiếp được phân tách bằng các giai đoạn nhiễm trùng tiềm ẩn không có triệu... đọc thêm . Nếu lâm sàng không rõ ràng, có thể làm thêm bằng cách soi KOH, nuôi cấy nấm, sàng lọc bệnh giang mai, hoặc sinh thiết. Bệnh nhân có lâm sàng cho thấy có liên quan đến bệnh tự miễn dịch (đặc biệt là bệnh tuyến giáp) thì làm thêm các xét nghiệm để kiểm tra.
Sinh thiết đôi khi cần thiết.
Tiên lượng cho chứng rụng tóc mảng
Rụng tóc vùng có thể tự thoái lui, trở thành mạn tính, hoặc chuyển thành lan tỏa. Các yếu tố nguy cơ cho tính mạn tính bao gồm sự tổn thương rộng, khởi phát trước tuổi vị thành niên, teo, và rụng tóc của da đầu và vùng chậu chẩm (ophiasis) ngoại biên.
Điều trị rụng tóc từng mảng
Corticosteroid
Có thể điều trih bằng anthralin, minoxidil tại chỗ hoặc cả hai
Đôi khi là liệu pháp miễn dịch tại chỗ
Đôi khi methotrexate hoặc baricitinib
Hiếm khi liệu pháp quang hóa hoặc psoralen cộng với tia cực tím A (PUVA
Sử dụng kẹp tóc và kỹ thuật hóa trang
Nếu điều trị được xem xét, tiêm corticosteroid nội tổn thương là cách điều trị lựa chọn ở người lớn. Triamcinolone acetonide treo (thường ở liều từ 0,1 đến 3 mL nồng độ từ 2,5 đến 5 mg/mL 4 đến 8 tuần) có thể tiêm trong da nếu tổn thương nhỏ. Có thể sử dụng corticosteroid tại chỗ cũng hiệu quả (ví dụ: clobetasol propionate 0,05% bọt, gel, hoặc thuốc mỡ ngày 2 lần trong khoảng 4 tuần); tuy nhiên, chúng thường không thâm nhập vào chiều sâu của chân tóc, nơi xảy ra quá trình viêm. Thuốc corticosteroid uống có hiệu quả, nhưng rụng tóc thường tái phát sau khi ngừng điều trị và nên hạn chế sử dụng các tác dụng phụ.
Kem anthralin tại chỗ (0,5 đến 1% áp dụng trong 10 đến 20 phút mỗi ngày sau đó rửa sạch, thời gian tiếp xúc được chuẩn độ như dung nạp đến 1 giờ/ngày) có thể được sử dụng để kích thích phản ứng kích ứng nhẹ. Dung dịch 5% của Minoxidil có thể hữu ích như một chất hổ trợ cho điều trị bằng corticosteroid hoặc anthralin.
Cảm ứng viêm da tiếp xúc dị ứng với diphenylcyclopropenone hoặc axit squaric darutylester (liệu pháp miễn dịch tại chỗ) dẫn đến tăng trưởng tóc với cơ chế không rõ, nhưng điều trị này được dành riêng cho bệnh nhân có tổn thương lan tỏa không đáp ứng với các liệu pháp khác.
Methotrexate đường uống đã được sử dụng thành công trong điều trị rụng tóc và rụng tóc ở cả người lớn và trẻ em. Liều từ 15 đến 25 mg mỗi tuần. Methotrexate cũng có thể được sử dụng phối hợp với corticosteroid đường uống. Việc sử dụng nó thường được dành riêng cho điều trị rụng tóc dai dẳng ở những bệnh nhân không điều trị chuẩn (1 Tài liệu tham khảo về điều trị Rụng tóc mảng thường là rụng tóc không triệu chứng đột ngột ở những người không có tổn thương da hoặc rối loạn hệ thống. Chẩn đoán thường bằng cách kiểm tra, mặc dù đôi khi cần sinh thiết da... đọc thêm ).
PUVA toàn thân và tại chỗ đã được sử dụng với thành công hạn chế ở những bệnh nhân thất bại với liệu pháp thông thường. Tuy nhiên, đây là một lựa chọn điều trị ít được ưa chuộng hơn do tỷ lệ tái phát cao, thiếu các thử nghiệm đối chứng ngẫu nhiên và tăng nguy cơ ung thư với PUVA.
Baricitinib là một thuốc ức chế Janus kinase (JAK) có lợi trong việc điều trị chứng rụng tóc mảng.
Miếng dán tóc và kỹ thuật hóa trang có thể được sử dụng để che giấu những ảnh hưởng của rụng tóc.
Tài liệu tham khảo về điều trị
1. Strazzulla LC, Wang EHC, Avila L, et al: Alopecia areata: An appraisal of new treatment approaches and overview of current therapies. J Am Acad Dermatol 78(1):15-24, 2018. doi: 10.1016/j.jaad.2017.04.1142