Ve cắn

TheoRobert A. Barish, MD, MBA, University of Illinois at Chicago;Thomas Arnold, MD, Department of Emergency Medicine, LSU Health Sciences Center Shreveport
Đã xem xét/Đã chỉnh sửa Thg 01 2022

Hầu hết các vết ve cắn ở Hoa Kỳ là từ các loài Ixodidae khác nhau, chúng cắn và lấy dinh dưỡng từ đó tới vài ngày nếu không bị loại bỏ. Truyền bệnh là mối quan tâm chính và nguy cơ lây nhiễm càng cao nếu ve kí sinh trong khoảng thời gian càng dài. (Xem thêm Bệnh Lyme, Tổng quan về Rickettsial và các bệnh nhiễm trùng liên quan, và bệnh do Babesia.)

Các vết ve cắn thường xảy ra vào mùa xuân và mùa hè và thường không đau. Phần lớn không biến chứng và không truyền bệnh. Tuy nhiên, chúng thường gây ra một mụn đỏ tại chỗ cắn và có thể gây ra phản ứng quá mẫn hoặc các phản ứng với dị nguyên làm giải phóng các hạt. Các vết cắn của Ornithodoros coriaceus (pajaroello) hình hành nên các bọng nước tại chỗ, mụn mủ vỡ, loét rồi đóng vảy, với sự sưng và đau ở các mức độ khác nhau. Các phản ứng tương tự cũng xảy ra với vết cắn của các loài ve khác.

Chẩn đoán ve cắn

Chẩn đoán bằng đánh giá lâm sàng và xác định được ve kí sinh.

Bọ ve hươu

Điều trị ve cắn

  • Ve được loại bỏ bằng forcep cong, tù

  • Đôi khi dùng doxycycline dự phòng

Việc loại bỏ con ve nên thực hiện càng sớm càng tốt để giảm đáp ứng miễn dịch qua da và khả năng truyền bệnh. Nếu bệnh nhân đến mà vẫn còn ve kí sinh, cách tốt nhất để loại bỏ con ve và tất cả các bộ phận từ miệng hút của nó khỏi da là sử dụng một cái kẹp tù, cỡ vừa và có đầu cong. Kẹp được đặt song song với da để kẹp được chắc các bộ phận của miệng hút của ve, đặt sát da nhất có thể. Cần cẩn thận để tránh đâm phải da của bệnh nhân và bọ ve. Kẹp cần được kéo từ từ và đều đặn, hướng thẳng ra khỏi da mà không bị cong lệch. Kẹp đầu cong là tốt nhất vì đường cong có thể được đặt lên da trong khi tay cầm vẫn còn đủ xa da để nắm bắt dễ dàng.

Miệng hút nằm trên da và nhìn thấy dễ dàng nên được loại bỏ cẩn thận. Tuy nhiên, nếu sự hiện diện của các bộ phận miệng hút không rõ ràng, các cố gắng phẫu thuật loại bỏ có thể gây ra chấn thương mô nhiều hơn; để lại các phần của miệng hút trên da không ảnh hưởng đến sự truyền bệnh và cùng lắm chỉ kéo dài sự kích ứng. Các biện pháp loại bỏ ve khác, chẳng hạn như đốt nó bằng diêm (có thể phá hủy thêm các mô của bệnh nhân) hoặc bôi sáp (mà không có hiệu quả), không được khuyến cáo.

Sau khi loại bỏ ve, nên sử dụng thuốc khử trùng. Nếu có hiện tượng sưng và đổi màu, nên dùng kháng histamine đường uống. Mặc dù đôi khi trong thực tế, bọ ve có thể được lưu lại để phân tích trong phòng thí nghiệm nhằm xác định các tác nhân bệnh lý gây bệnh do bọ ve ở khu vực địa lý, nơi bệnh nhân bị mắc bệnh.

Bọ ve Pajaroello tổn thương cần được làm sạch, ngâm trong dung dịch Bulev 1: 20, và có thể cắt bỏ khi cần thiết. Corticosteroid rất hữu ích trong những trường hợp nặng. Nhiễm trùng thường gặp trong giai đoạn loét nhưng ít gặp hơn khi có các biện pháp sát trùng tại vị trí tổn thương.

Dự phòng bệnh Lyme

Một liều duy nhất doxycycline (200 mg đối với người lớn và 4 mg/kg đến tối đa 200 mg đối với trẻ em 8 tuổi) nên được xem xét khi đáp ứng tất cả các tiêu chuẩn sau:

  • Bọ ve là ve đã trưởng thành hoặc thiếu trùng Ixodes scapularis.

  • Bọ ve cắn được đánh giá lưu giữ 36 giờ dựa trên mức độ ứ máu hoặc sự chắc chắn về thời gian phơi nhiễm.

  • Dự phòng có thể được bắt đầu trong vòng 72 giờ sau khi ve bị loại bỏ.

  • Tỷ lệ mắc bệnh địa phương của ve nhiễm Borrelia burgdorferi 20%.

  • Doxycycline không được chống chỉ định.

Tuy nhiên, xoắn khuẩn Borrelia có chu kỳ sinh sản dài hơn trung bình và chỉ nhạy cảm với kháng sinh trong giai đoạn sinh sản. Một số chuyên gia khuyến nghị kéo dài thời gian dùng doxycycline (100 mg uống 2 lần/ngày trong tối đa 4 tuần) để đảm bảo diệt trừ hoàn toàn. Trước khi cân nhắc liệu trình dài hơn này, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa bệnh truyền nhiễm.